per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
1
11
142
Research Paper
آشکارسازی عیوب و بهبود وضوح تصاویر رادیوگرافی با استفاده از روش صافی انتشاری غیرخطی
Defect Detection and Contrast Improvement of Radiographic Images using Nonlinear Diffusion Filter Method
امیر موافقی
amovafeghi@aeoi.org.ir
1
عفت یاحقی
2
نورالدین محمدزاده
3
بهروز رکرک
brokrok@aeoi.org.ir
4
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
گروه فیزیک، دانشگاه بینالمللی امام خمینی
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای،سازمان انرژی اتمی
استفاده از روشهای پردازش تصویر برای استخراج عیوبی مانند ترک و تخلخل از تصاویر رادیوگرافی صنعتی که نویز زیاد و وضوح کمی دارند، بسیار مفید است. با توجه به اینکه در تصاویر رادیوگرافی، عیوب به شکل تغییرات مقادیر اجزای تصویر دیده میشوند، روشهای مبتنی بر بهبود گرادیان در این تصاویر میتوانند در مشخص کردن عیوب کمک کنند. در این پژوهش، نشان داده میشود که بهکارگیری روشهای مختلف استخراج گرادیان مانند سوبل، پرویت و صافی انتشاری غیرخطی، در بهبود لبهها و آشکارسازی عیوب مفید است. روش صافی انتشاری غیرخطی به ضریب بازگشتی k بستگی، و انتخاب آن در صاف کردن لبهها تأثیر زیادی دارد. با توجه به این ویژگی، در این پژوهش برخلاف روشهای متداول شناسائی لبه، با بهکارگیری مستقیم روش لبهها، بهبود حاصل نمیشود، بلکه با تکرار روش و صاف کردن لبهها، تصاویر واسطهای بهدست میآیند. در نهایت با کم کردن تصویر واسطهی حاصل از بهکارگیری روش صافی انتشاری غیر خطی از تصویر اصلی رادیوگرافی، عیوب تصویر که در گرادیانهای تصویر وجود دارند، استخراج میشوند. این الگوریتمها بر روی چندین تصویررادیوگرافی صنعتی آزمایش شده است. نتایج نشان میدهند که روش ارائه شده در مقایسه با روشهای سوبل و پرویت که بر اساس گرادیانهای محلی هستند عملکرد بهتری دارد و نظر مفسرین فیلمهای رادیوگرافی نیز این نتیجه را تأیید میکند.
https://jonsat.nstri.ir/article_142_2552189610eb0a52c5453d43586ce9eb.pdf
رادیوگرافی صنعتی
روش صافی انتشاری غیرخطی
استخراج گرادیان
پردازش تصویر
عیوب جوش
بهبود وضوح
Defect Detection and Contrast Improvement of Radiographic Images using Nonlinear Diffusion Filter Method
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
12
19
143
Research Paper
مطالعهی پدیدهی فرونشانی و مشخصهیابی آن بر روی نوار ابررسانای دمابالای Bi-2223/Ag
Study of Quench and Its Characterization on High Temperature Superconducting Bi-2223/Ag Tape
مهناز عبدالهی درگاه
1
ناصر علینژاد
2
نیره عبداللهی قهی
nayereh_abdollahi@yahoo.com
3
جعفر محمودی
4
پژوهشکدهی فیزیک و گداخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران
پژوهشکدهی فیزیک و گداخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران
پژوهشکدهی فیزیک و گداخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران
گروه فیزیک، دانشکدهی علوم پایه، دانشگاه قم
امروزه، کاربرد مگنتهای ابررسانای دمابالا به دلیل بهبود کیفیت سیم ابررسانا، به واقعیت تبدیل شده است. برای طراحی مگنت ابررسانای ایمن، آگاهی دقیق از فرایند گذار ابررسانایی به مقاومتی (فرونشانی) بسیار مهم است و معمولاً این گذار با قانون توان توصیف میشود. در این مقاله، پدیدهی فرونشانی و انتشار آن بر روی طول کوتاهی از نوار ابررسانای Bi-2223/Ag با به کارگیری پالس حرارتی موضعی و استفاده از شبیهسازی یکبُعدی با برنامهی Comsol multiphysics 4.4 بررسی شده است. حداقل انرژی لازم برای فرونشانی (MQE) و سرعت انتشار آن (vMPZ)، دو مشخصهی فرونشانی هستند که در پایداری و حفاظت مگنت ابررسانا مؤثرند. در اینجا، با افزایش جریان و دما، نرخ کاهش MQE به عنوان عامل پایداری، و نرخ تغییرات سرعت انتشار ناحیهی نرمال (vMPZ) به عنوان پارامتر حفاظت ذاتی در برابر فرونشانی بررسی شدهاند.
امروزه، کاربرد مگنتهای ابررسانای دمابالا به دلیل بهبود کیفیت سیم ابررسانا، به واقعیت تبدیل شده است. برای طراحی مگنت ابررسانای ایمن، آگاهی دقیق از فرایند گذار ابررسانایی به مقاومتی (فرونشانی) بسیار مهم است و معمولاً این گذار با قانون توان توصیف میشود. در این مقاله، پدیدهی فرونشانی و انتشار آن بر روی طول کوتاهی از نوار ابررسانای Bi-2223/Ag با به کارگیری پالس حرارتی موضعی و استفاده از شبیهسازی یکبُعدی با برنامهی Comsol multiphysics 4.4 بررسی شده است. حداقل انرژی لازم برای فرونشانی (MQE) و سرعت انتشار آن (vMPZ)، دو مشخصهی فرونشانی هستند که در پایداری و حفاظت مگنت ابررسانا مؤثرند. در اینجا، با افزایش جریان و دما، نرخ کاهش MQE به عنوان عامل پایداری، و نرخ تغییرات سرعت انتشار ناحیهی نرمال (vMPZ) به عنوان پارامتر حفاظت ذاتی در برابر فرونشانی بررسی شدهاند.
https://jonsat.nstri.ir/article_143_371a8f1a38e0609a7def443a8c86536f.pdf
نوار ابررسانای Bi-2223/Ag
اختلال حرارتی موضعی
حداقل انرژی فرونشانی
سرعت انتشار ناحیهی نرمال
شبیهسازی
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
20
29
144
Research Paper
آنالیز عدم قطعیت و حساسیت سیستمهای خنککنندهی اضطراری نیروگاه اتمی بوشهر طی حادثهی شکست کوچک در مدار اولیه
Uncertainty and Sensitivity Analyses of Emergency Cooling Systems in
BNPP During the Small Break-LOCA in the Primary Circuit
مسعود منصوری
1
سیدمحمود آل طه
2
غلامرضا جهانفرنیا
3
گروه مهندسی هستهای، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی
گروه مهندسی هستهای، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی
گروه مهندسی هستهای، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی
در این مقاله عدم قطعیت و حساسیت سیستمهای خنککنندهی اضطراری مدارهای اولیه و ثانویه، در زمان حادثهی شکست کوچک مدار اولیه در نیروگاه اتمی بوشهر مطالعه شده است. این سیستمها شامل انبارهها و سیستمهای خنککنندهی اضطراری فشار بالا و پایین برای مدار اولیه، و سیستم تغذیهی آب اضطراری مدار ثانویهاند. به منظور گرهبندی نیروگاه بوشهر و راکتور VVER-1000/V446، از کد RELAP5/Mod3.2 در شبیهسازی استفاده شد. از روش GRS برای تعیین حداقل تعداد اجراهای کد RELAP5 به منظور ارزیابی سطح اعتماد و احتمال 95% بهره گرفته شد. در مدلسازی حادثه، محدودیتهای محافظهکارانهای از جمله از دست دادن برق شبکه هنگام رخداد حادثه، و خرابی دو سیستم دیزل ژنراتور در نظر گرفته شدند. در نتیجهی این محدودیتها، دو کانال از چهار کانال سیستمهای اضطراری از کار میافتند. همچنین، یکی از انبارهها در زمان حادثه خراب در نظر گرفته شد. نتایج بررسیها نشاندهندهی ایجاد حساسیت بالای انبارهها در طی حادثه بوده است. همچنین پمپهای سیستم اضطراری فشار بالا تأثیر نسبتاً کمی روی حادثهی شکست کوچک میگذارند. چنانچه نقاط تنظیم سیستمهای تحت بررسی، همزمان و با توزیع نرمال تغییر کنند، در یک مجموعهی خاصی از نقاط تنظیم، دمای بیشینهی غلاف از مقدار مشابه آن با نقاط تنظیم پیشفرض کاهش پیدا میکند و باعث ایمنی بیشتر غلاف سوخت میشود.
https://jonsat.nstri.ir/article_144_c3159bf9b749e002909861c322568c1d.pdf
حادثهی شکست کوچک
سیستمهای ایمنی اضطراری
کد انتگرالی RELAP5
نیروگاه اتمی بوشهر
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
30
44
145
Research Paper
ارزیابی اثر تابشدهی گاما بر ترکیب و غلظت اسیدهای آلی و ویتامینهای محلول در آب میوهی دو رقم زرشک ایرانی
Evaluation of Gamma Irradiation on Profile and Concentration of Organic Acids and Water Soluble Vitamins in Two Iranian Barberry Fruits
سمیرا برنجی اردستانی
sardestani@aeoi.org.ir
1
محمد علی سحری
2
محسن برزگر
3
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
گروه مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
گروه مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
عصارهی دو رقم زرشک آبی (Berberis integerrima) و پلویی (Berberis vulgaris) در حلال آب، تاریکی، pH عدد 3 و دمای ˚C 25 تهیه شد. آثار تابشدهی گاما با دزهای 0.5، 1، 2.5، 5، 7.5 و kGy 10 بر ترکیب و غلظت اسیدهای آلی و ویتامینهای محلول در آب هر دو رقم بررسی شد. با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) در شاهد دو رقم، اسیدهای آلی اگزالیک، تارتاریک، کویینیک، مالیک، آسکوربیک، شیکیمیک، مالونیک، استیک، مالئیک، سوکسینیک و فوماریک اسید و ویتامینهای C، B5، B6، B1، فولیک اسید، بیوتین و B2 شناسایی شدند. در رقم آبی، ترکیبات استیک، آسکوربیک و مالونیک اسید و ویتامینهای بیوتین، فولیک اسید و B1 و در رقم پلویی مالیک، آسکوربیک و مالونیک اسید و ویتامینهای B1، بیوتین و B5 پرمقدار بودند. در دو رقم فوماریک اسید، در رقم آبی ویتامین B5 و در رقم پلویی فولیک اسیدکم مقدارترین بودند. بعد از پرتوفراوری، در رقم آبی اسیدهای مالیک (kGy 10)، استیک (kGy 0.5) و آسکوربیک (kGy 10) و ویتامینهای B5، بیوتین و B1 با دز kGy 0.5 و در رقم پلویی اسیدهای استیک (kGy 0.5)، سوکسینیک (kGy 2.5) و مالیک (kGy 7.5) و ویتامینهای B5 (kGy 10)، B1 (kGy 1) و بیوتین (kGy 10) پرمقدارترین بودند.
عصارهی دو رقم زرشک آبی (Berberis integerrima) و پلویی (Berberis vulgaris) در حلال آب، تاریکی، pH عدد 3 و دمای ˚C 25 تهیه شد. آثار تابشدهی گاما با دزهای 0.5، 1، 2.5، 5، 7.5 و kGy 10 بر ترکیب و غلظت اسیدهای آلی و ویتامینهای محلول در آب هر دو رقم بررسی شد. با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) در شاهد دو رقم، اسیدهای آلی اگزالیک، تارتاریک، کویینیک، مالیک، آسکوربیک، شیکیمیک، مالونیک، استیک، مالئیک، سوکسینیک و فوماریک اسید و ویتامینهای C، B5، B6، B1، فولیک اسید، بیوتین و B2 شناسایی شدند. در رقم آبی، ترکیبات استیک، آسکوربیک و مالونیک اسید و ویتامینهای بیوتین، فولیک اسید و B1 و در رقم پلویی مالیک، آسکوربیک و مالونیک اسید و ویتامینهای B1، بیوتین و B5 پرمقدار بودند. در دو رقم فوماریک اسید، در رقم آبی ویتامین B5 و در رقم پلویی فولیک اسیدکم مقدارترین بودند. بعد از پرتوفراوری، در رقم آبی اسیدهای مالیک (kGy 10)، استیک (kGy 0.5) و آسکوربیک (kGy 10) و ویتامینهای B5، بیوتین و B1 با دز kGy 0.5 و در رقم پلویی اسیدهای استیک (kGy 0.5)، سوکسینیک (kGy 2.5) و مالیک (kGy 7.5) و ویتامینهای B5 (kGy 10)، B1 (kGy 1) و بیوتین (kGy 10) پرمقدارترین بودند.
https://jonsat.nstri.ir/article_145_5b050952b77c42feeb009232aef078ac.pdf
زرشک
اسیدهای آلی
ویتامینهای محلول در آب
کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)
پرتو گاما
Barberry
Organic Acids
Water Soluble Vitamins
High Performance Liquid Chromatography (HPLC)
Gamma Irradiation
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
45
52
146
Research Paper
مطالعهی تجربی شار حرارت بحرانی نانو سیالها در جوشش استخری
Experimental Studies on CHF Characteristics of Nanofluids at Pool Boiling
حسین کاظمینژاد
1
اعظم اخوان
azakhavan@aeoi.org.ir
2
حسین خلفی
3
ابراهیم عطایی
4
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
استفاده از نانو سیالها برای افزایش حاشیهی ایمنی سیستمهای حرارتی با شار حرارتی بالا مانند نیروگاههای هستهای، از طریق بالا بردن شار حرارت بحرانی (CHF) اخیراً مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش، آزمایش جوشش استخری نانو سیالهای 2SiO، 2TiO، 3O2Al در غلظتهای مختلف با استفاده از سیم نیکل- کرم به قطر mm 0.2 در فشار اتمسفری انجام گرفت. مقایسهی شار حرارت بحرانی نانو سیالها نشان داد که در نانو سیال SiO2 با افزایش غلظت به میزان 0.05% وزنی، شار حرارت بحرانی نسبت به آب خالص به میزان قابل توجهی (56%) افزایش مییابد. تصاویر میکروسکوپی بعد از آزمایش نشان داد که در فرایند جوشش استخری، پوششی از نانوذرات SiO2 بر روی سیم ایجاد میشود. همچنین نتایج آزمایش آب خالص و سیمهای پوشش داده شده با نانوذرات در غلظتهای مختلف از SiO2، نشان داد که علت اصلی افزایش شار حرارت بحرانی نانو سیال میتواند تغییرات میکروساختاری باشد که به وسیلهی پوشش نانوذرات SiO2 بر روی سطح سیم تشکیل میشوند.
استفاده از نانو سیالها برای افزایش حاشیهی ایمنی سیستمهای حرارتی با شار حرارتی بالا مانند نیروگاههای هستهای، از طریق بالا بردن شار حرارت بحرانی (CHF) اخیراً مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش، آزمایش جوشش استخری نانو سیالهای 2SiO، 2TiO، 3O2Al در غلظتهای مختلف با استفاده از سیم نیکل- کرم به قطر mm 0.2 در فشار اتمسفری انجام گرفت. مقایسهی شار حرارت بحرانی نانو سیالها نشان داد که در نانو سیال SiO2 با افزایش غلظت به میزان 0.05% وزنی، شار حرارت بحرانی نسبت به آب خالص به میزان قابل توجهی (56%) افزایش مییابد. تصاویر میکروسکوپی بعد از آزمایش نشان داد که در فرایند جوشش استخری، پوششی از نانوذرات SiO2 بر روی سیم ایجاد میشود. همچنین نتایج آزمایش آب خالص و سیمهای پوشش داده شده با نانوذرات در غلظتهای مختلف از SiO2، نشان داد که علت اصلی افزایش شار حرارت بحرانی نانو سیال میتواند تغییرات میکروساختاری باشد که به وسیلهی پوشش نانوذرات SiO2 بر روی سطح سیم تشکیل میشوند.
https://jonsat.nstri.ir/article_146_bc4ae2056372a79de364779a6dbadd37.pdf
نانوسیال
شار حرارت بحرانی
جوشش استخری
Nanofluids
Critical Heat Flux
Pool Boiling
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
53
62
147
Research Paper
شبیهسازی یک دزیمتر جدید بر پایهی ویژگیهای الکتریکی کامپوزیت پلیمتیل متاکریلایت- نانولولهی کربن
Simulation of a Novel Dosimeter Based on Electrical Characteristics
of Polymethyl Methacrylate- Carbon Nanotube Composite
فرهود ضیایی
1
شهریار ملکی
2
مجید مجتهدزاده لاریجانی
3
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
نانولولههای کربن از طریق آمیختن با پلیمرها در کسر وزنی خاصی موسوم به آستانهی گذر الکتریکی، منجر به افزایش ناگهانی و چندمرتبهای رسانندگی الکتریکی کامپوزیت پلیمر- نانولولهی کربن میشوند. در پژوهش حاضر، با توجه به این ویژگی، ایدهی استفاده از کامپوزیت پلیمتیل متاکریلات- نانو لولهی کربن به شکل یک دزیمتر فعال مطرح شد. از جمله عوامل مؤثر در پاسخ این نوع دزیمتر، تغییر مقاومت الکتریکی کامپوزیت در اثر جذب پرتو است. به منظور بررسی پارامترهای دزیمتری مربوط به کامپوزیت فوق در آهنگهای دز مختلف، از نرمافزار COMSOL و روش اِلمان محدود بهرهگیری شد. در این شبیهسازی چگالی جریان الکتریکی کامپوزیت PMMA-CNT با ضخامت mμ 10 تحت ولتاژ ثابت V3 در آهنگهای دز مختلف در مدت min 2 برای نمونههایی با درصدهای وزنی متفاوت نانولوله کربن، نزدیک به ناحیهی آستانهی گذر الکتریکی یعنی 0.17، 0.19 و 0.03 به دست آمد. مقدار دز جذبی از حاصلضرب آهنگ دز در مدت زمان تابشدهی محاسبه شد. خطی بودن پاسخ دز از mGy 400 تا حدود Gy 3 در گسترهی دز تشخیصی و درمانی را میتوان عاملی مثبت به منظور استفاده از مادهی کامپوزیتی فوق با کاربردهای دزیمتری تلقی کرد.
نانولولههای کربن از طریق آمیختن با پلیمرها در کسر وزنی خاصی موسوم به آستانهی گذر الکتریکی، منجر به افزایش ناگهانی و چندمرتبهای رسانندگی الکتریکی کامپوزیت پلیمر- نانولولهی کربن میشوند. در پژوهش حاضر، با توجه به این ویژگی، ایدهی استفاده از کامپوزیت پلیمتیل متاکریلات- نانو لولهی کربن به شکل یک دزیمتر فعال مطرح شد. از جمله عوامل مؤثر در پاسخ این نوع دزیمتر، تغییر مقاومت الکتریکی کامپوزیت در اثر جذب پرتو است. به منظور بررسی پارامترهای دزیمتری مربوط به کامپوزیت فوق در آهنگهای دز مختلف، از نرمافزار COMSOL و روش اِلمان محدود بهرهگیری شد. در این شبیهسازی چگالی جریان الکتریکی کامپوزیت PMMA-CNT با ضخامت mμ 10 تحت ولتاژ ثابت V3 در آهنگهای دز مختلف در مدت min 2 برای نمونههایی با درصدهای وزنی متفاوت نانولوله کربن، نزدیک به ناحیهی آستانهی گذر الکتریکی یعنی 0.17، 0.19 و 0.03 به دست آمد. مقدار دز جذبی از حاصلضرب آهنگ دز در مدت زمان تابشدهی محاسبه شد. خطی بودن پاسخ دز از mGy 400 تا حدود Gy 3 در گسترهی دز تشخیصی و درمانی را میتوان عاملی مثبت به منظور استفاده از مادهی کامپوزیتی فوق با کاربردهای دزیمتری تلقی کرد.
https://jonsat.nstri.ir/article_147_a3e7a8de5f11b5a1b254555a16ba3ee0.pdf
شبیهسازی
دزیمتر فعال
کامپوزیت
نانولوله کربن
پلیمتیل متاکریلات
Simulation
Active Dosimeter
Composite
Carbon Nanotube
Polymethyl Methacrylate
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
63
74
148
Research Paper
تولید سرامیک نانولایهای Ti3SiC2
Production of Ti3SiC2 Nanolayered Ceramic
حمزه فراتیراد
1
محمد قنادیمراغه
2
حمید رضا بهاروندی
3
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
ترکیبات سهتایی نانولایهی Ti3SiC2، یک گروه جدید از مواد هستند که ویژگیهای فلزها و سرامیکها را نشان میدهند. Ti3SiC2 شبیه فلزها، هدایت حرارتی و الکتریکی بالا، مقاومت بالا در برابر شوک حرارتی، سختی پایین و ماشینپذیری خوبی را نشان میدهد. همچنین Ti3SiC2 مشابه یک سرامیک مدول یانگ بالا، استحکام در دمای بالا و مقاومت در برابر اُکسایش خوبی دارند. در این مقاله، قطعات Ti3SiC2 از طریق مذاب خورانی مایع سیلیکون به درون پیشسازههایی از پودر TiC سنتز میشود. قرص سیلیکون به شکل منبع فلز مذاب، بالای نمونهها قرار داده میشود. ترکیب اولیه را میتوان با فرمول 3TiC/1.3Si نشان داد. تشکیل فاز و ریزساختار با XRD و SEM مجهز به آنالیز عنصری EDS بررسی شد. نتایج نشان داد که پیشسازهی TiC، به منظور سنتز مکس فاز با Si وارد واکنش میشود و در کنار مکس فاز ناخالصی SiC، در سطح مقطع نمونهها ظاهر میشود. همچنین مشخص شد که ترکیب نمونهها به زمان مذاب خورانی به شدت وابسته است و با افزایش مدت زمان، Ti3SiC2 به ترکیب TiC تجزیه میشود.
ترکیبات سهتایی نانولایهی Ti3SiC2، یک گروه جدید از مواد هستند که ویژگیهای فلزها و سرامیکها را نشان میدهند. Ti3SiC2 شبیه فلزها، هدایت حرارتی و الکتریکی بالا، مقاومت بالا در برابر شوک حرارتی، سختی پایین و ماشینپذیری خوبی را نشان میدهد. همچنین Ti3SiC2 مشابه یک سرامیک مدول یانگ بالا، استحکام در دمای بالا و مقاومت در برابر اُکسایش خوبی دارند. در این مقاله، قطعات Ti3SiC2 از طریق مذاب خورانی مایع سیلیکون به درون پیشسازههایی از پودر TiC سنتز میشود. قرص سیلیکون به شکل منبع فلز مذاب، بالای نمونهها قرار داده میشود. ترکیب اولیه را میتوان با فرمول 3TiC/1.3Si نشان داد. تشکیل فاز و ریزساختار با XRD و SEM مجهز به آنالیز عنصری EDS بررسی شد. نتایج نشان داد که پیشسازهی TiC، به منظور سنتز مکس فاز با Si وارد واکنش میشود و در کنار مکس فاز ناخالصی SiC، در سطح مقطع نمونهها ظاهر میشود. همچنین مشخص شد که ترکیب نمونهها به زمان مذاب خورانی به شدت وابسته است و با افزایش مدت زمان، Ti3SiC2 به ترکیب TiC تجزیه میشود.
https://jonsat.nstri.ir/article_148_e4f8819676c04aa6c608d1e5774d840b.pdf
کاربید تیتانیم
مکس فاز Ti3SiC2
ریختهگری ژلی
مذاب خورانی
Titanium Carbide
Ti3SiC2 MAX Phase
Gelcasting
Infiltration
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
75
85
149
Research Paper
بررسی تأثیر مهمترین عامل در فرایند غشائی نانوفیلتراسیون به منظور جداسازی یونهای اورانیم از محلول آبی
Investigation of Effect of Main Parameter in Nanofiltration Membrane Process for Uranium Ions Separation from Aqueous Solution
علیرضا کشتکار
akeshtkar@aeoi.org.ir
1
مرتضی قاسمی ترکآبادی
2
سیدجابر صفدری
jsafdari@aeoi.org.ir
3
ادیب ظاهری
4
هژیر صحبتزاده
5
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
نانوفیلتراسیون یک فناوری غشائی نسبتاً جدید بوده که در صنایع مختلف نظیر صنعت چرخهی سوخت هستهای میتوان از آن به منظور جداسازی ترکیبات از محلولها استفاده کرد. این پژوهش، به شناسایی و بررسی تأثیر مهمترین پارامتر فرایندی بر عملکرد فرایند غشائی نانوفیلتراسیون به منظور جداسازی یونهای اورانیم از محلول آبی پرداخته است. با استفاده از نرمافزار MINITAB مشخص شد که از بین پارامترهای pH، فشار، شدت جریان محلول خوراک، غلظت خوراک و غلظت عامل کمپلکسدهندهی کربنات، pH محلول اثرگذارترین پارامتر در فرایند نانوفیلتراسیون است. با بررسی اثر این پارامتر بر روی عملکرد فرایند مشخص شد که با افزایش pH از 3 تا 9، شدت جریان عبوری از غشا از 42.47 به 80.58l)(h.m2))، وهمچنین ضریب پسزنی غشا برای یونهای اورانیم از 10 به 98.58% افزایش مییابد. به نظر میرسد با توجه به جداسازی بالای به دست آمده، فرایند نسبتاً جدید نانوفیلتراسیون، پتانسیل خوبی برای استفاده در جداسازی و بازیابی اورانیم محلول در آب دارد.
نانوفیلتراسیون یک فناوری غشائی نسبتاً جدید بوده که در صنایع مختلف نظیر صنعت چرخهی سوخت هستهای میتوان از آن به منظور جداسازی ترکیبات از محلولها استفاده کرد. این پژوهش، به شناسایی و بررسی تأثیر مهمترین پارامتر فرایندی بر عملکرد فرایند غشائی نانوفیلتراسیون به منظور جداسازی یونهای اورانیم از محلول آبی پرداخته است. با استفاده از نرمافزار MINITAB مشخص شد که از بین پارامترهای pH، فشار، شدت جریان محلول خوراک، غلظت خوراک و غلظت عامل کمپلکسدهندهی کربنات، pH محلول اثرگذارترین پارامتر در فرایند نانوفیلتراسیون است. با بررسی اثر این پارامتر بر روی عملکرد فرایند مشخص شد که با افزایش pH از 3 تا 9، شدت جریان عبوری از غشا از 42.47 به 80.58l)(h.m2))، وهمچنین ضریب پسزنی غشا برای یونهای اورانیم از 10 به 98.58% افزایش مییابد. به نظر میرسد با توجه به جداسازی بالای به دست آمده، فرایند نسبتاً جدید نانوفیلتراسیون، پتانسیل خوبی برای استفاده در جداسازی و بازیابی اورانیم محلول در آب دارد.
https://jonsat.nstri.ir/article_149_2647a3052d08990a3c1678b4e394f775.pdf
غشا
اورانیم
نانوفیلتراسیون
pH
جداسازی
Membrane
Uranium
Nanofiltration
pH
Separation
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
86
92
150
بررسی جذب سزیم و اثر متقابل آن با پتاسیم در دو گیاه ذرت و سیبزمینی
Study of Caesium Uptake and its Interaction Effect with Potassium in
Corn and Potato
حسین ترابی گلسفیدی
1
مرضیه قوامیفر
2
علی بهرامی سامانی
asamani@aeoi.org.ir
3
ابراهیم مقیسه
emoghiseh@aeoi.org.ir
4
گروه خاکشناسی، دانشکدهی علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد
گروه خاکشناسی، دانشکدهی علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
پژوهشکدهی کشاورزی هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی
یکی از محصولات ناشی از شکافت هستهای، 137Cs است و به دلیل گسیل پرتو گامای پرانرژی همراه با فروپاشی و نیمهعمر طولانی، یکی از مهمترین هستههای پرتوزای محیطی به شمار میرود که میتواند با ورود به چرخهی غذایی، سلامت انسان را در معرض خطر جدی قرار دهد. پتاسیم نیز یکی از عناصر ضروری برای رشد و نمو گیاهان است که دارای شعاع هیدراتهی مشابه با سزیم است و در نتیجه این دو عنصر ممکن است در خاک و گیاه رفتار مشابهی داشته باشند. در این پژوهش به منظور بررسی رابطهی بین پتاسیم و سزیم در خاک و گیاه، و بررسی توانمندی جذب سزیم در گیاهان، آزمایش گلدانی در قالب طرح فاکتوریل بر پایهی بلوک کامل تصادفی با دو گیاه سیبزمینی اکبری (Solanum Tuberosum) و ذرت دندان اسبی (Zea mays L. var. indentata) در سه سطح 133Cs (°، 17 و mg/kg 34 در خاک از منبع نیترات سزیم)، سه سطح پتاسیم (°، 22.5 و mg/kg 45 در خاک از منبع سولفات پتاسیم)، حاوی kg 6 خاک در هر گلدان با سه تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد که اثر نوع گیاه و تیمارهای سزیم و پتاسیم بر محتوای سزیم گیاه، معنیدار هستند (0.01>P). میانگین غلظت سزیم جذب شده در ذرت و سیبزمینی به ترتیب 55.29 و mg/kg 9.15 مادهی خشک بود. با افزایش مقدار سزیم به 17 و mg/kg 34 خاک، غلظت سزیم گیاه به ترتیب 227% و537% نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. اثر متقابل تیمارهای سزیم و پتاسیم در محتوای سزیم گیاه معنیدار شد (0.01>P). براساس نتایج این پژوهش مشخص شد که افزایش مقدار پتاسیم مازاد بر نیاز گیاه در تیمارهای 22.5 وmg/kg 45 پتاسیم در خاک، باعث کاهش جذب سزیم در گیاه به ترتیب به میزان 53% و 37% نسبت به تیمار صفر پتاسیم شد.
یکی از محصولات ناشی از شکافت هستهای، 137Cs است و به دلیل گسیل پرتو گامای پرانرژی همراه با فروپاشی و نیمهعمر طولانی، یکی از مهمترین هستههای پرتوزای محیطی به شمار میرود که میتواند با ورود به چرخهی غذایی، سلامت انسان را در معرض خطر جدی قرار دهد. پتاسیم نیز یکی از عناصر ضروری برای رشد و نمو گیاهان است که دارای شعاع هیدراتهی مشابه با سزیم است و در نتیجه این دو عنصر ممکن است در خاک و گیاه رفتار مشابهی داشته باشند. در این پژوهش به منظور بررسی رابطهی بین پتاسیم و سزیم در خاک و گیاه، و بررسی توانمندی جذب سزیم در گیاهان، آزمایش گلدانی در قالب طرح فاکتوریل بر پایهی بلوک کامل تصادفی با دو گیاه سیبزمینی اکبری (Solanum Tuberosum) و ذرت دندان اسبی (Zea mays L. var. indentata) در سه سطح 133Cs (°، 17 و mg/kg 34 در خاک از منبع نیترات سزیم)، سه سطح پتاسیم (°، 22.5 و mg/kg 45 در خاک از منبع سولفات پتاسیم)، حاوی kg 6 خاک در هر گلدان با سه تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد که اثر نوع گیاه و تیمارهای سزیم و پتاسیم بر محتوای سزیم گیاه، معنیدار هستند (0.01>P). میانگین غلظت سزیم جذب شده در ذرت و سیبزمینی به ترتیب 55.29 و mg/kg 9.15 مادهی خشک بود. با افزایش مقدار سزیم به 17 و mg/kg 34 خاک، غلظت سزیم گیاه به ترتیب 227% و537% نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. اثر متقابل تیمارهای سزیم و پتاسیم در محتوای سزیم گیاه معنیدار شد (0.01>P). براساس نتایج این پژوهش مشخص شد که افزایش مقدار پتاسیم مازاد بر نیاز گیاه در تیمارهای 22.5 وmg/kg 45 پتاسیم در خاک، باعث کاهش جذب سزیم در گیاه به ترتیب به میزان 53% و 37% نسبت به تیمار صفر پتاسیم شد.
https://jonsat.nstri.ir/article_150_81fa186a5c8b8ee722473f7dd3c90516.pdf
133Cs
پتاسیم
نیترات سزیم
هستههای پرتوزای محیطی
133Cs
Potassium
Caesium Nitrate
Environmental Radionuclides
per
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
2017-05-22
38
1
93
104
151
Scientific Note
تأثیر پرتوتابی لیزر بر روی صفات جوانهزنی جو در محیطهای شور در مرحلهی جوانهزنی
Evaluation of the Effect of Laser Irradiation on Germination of Barley in Saline Condition at the Germination Stage
سیداحمد سادات نوری
1
فاطمه امینی
2
بهروز فوقی
3
زهرا حمیدی
4
نیر اعظم خوش خلق سیما
5
گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
به منظور بررسی اثر پرتوتابی لیزر در تحمل به شوری گیاه جو در مرحلهی جوانهزنی، در گذشته در کشور به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شده است. عوامل مورد بررسی شامل چهار ژنوتیپ جو (ریحان، افضل، فجر 30 و نصرت) دو سطح پرتوتابی لیزر (بدون تابش و با تابش لیزر به طول موج nm 780 به مدتmin 15) و 5 سطح شوری (°، 80، 160، 240 و mM 320 از کلرید سدیم) بودند. در این آزمایش در صفات جوانهزنی (طول ساقهچه، طول ریشهچه، طول کلئوپتیل، تعداد ریشههای بذری، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، میانگین مدت جوانهزنی، وزن خشک گیاهچه و بنیهی بذر)، در سطوح شوری و پرتوتابی در بین ارقام مورد بررسی تفاوت معنیداری مشاهده شد. با افزایش سطح شوری، از میزان مهمترین صفت جوانهزنی که شاخص بنیهی بذر بود، در ارقام مورد مطالعه کم شد. پرتوتابی لیزر در این صفت به ترتیب باعث افزایش 39، 63 و 46% در ارقام افضل، ریحان و فجر 30 شد. به طور کلی، با توجه به تأثیرات مثبت لیزر بر فاکتورهای مورد بررسی چنین به نظر میآید که پرتوتابی لیزر میتواند تیماری مؤثر برای بالا بردن میزان تحمل گیاه نسبت به تنش شوری باشد.
به منظور بررسی اثر پرتوتابی لیزر در تحمل به شوری گیاه جو در مرحلهی جوانهزنی، در گذشته در کشور به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شده است. عوامل مورد بررسی شامل چهار ژنوتیپ جو (ریحان، افضل، فجر 30 و نصرت) دو سطح پرتوتابی لیزر (بدون تابش و با تابش لیزر به طول موج nm 780 به مدتmin 15) و 5 سطح شوری (°، 80، 160، 240 و mM 320 از کلرید سدیم) بودند. در این آزمایش در صفات جوانهزنی (طول ساقهچه، طول ریشهچه، طول کلئوپتیل، تعداد ریشههای بذری، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، میانگین مدت جوانهزنی، وزن خشک گیاهچه و بنیهی بذر)، در سطوح شوری و پرتوتابی در بین ارقام مورد بررسی تفاوت معنیداری مشاهده شد. با افزایش سطح شوری، از میزان مهمترین صفت جوانهزنی که شاخص بنیهی بذر بود، در ارقام مورد مطالعه کم شد. پرتوتابی لیزر در این صفت به ترتیب باعث افزایش 39، 63 و 46% در ارقام افضل، ریحان و فجر 30 شد. به طور کلی، با توجه به تأثیرات مثبت لیزر بر فاکتورهای مورد بررسی چنین به نظر میآید که پرتوتابی لیزر میتواند تیماری مؤثر برای بالا بردن میزان تحمل گیاه نسبت به تنش شوری باشد.
https://jonsat.nstri.ir/article_151_3fcbaa515b5d07d62772579cebee6ab7.pdf
پرتوتابی لیزر
تنش شوری
جو
جوانهزنی
Barley
Germination
Laser Irradiation
Salinity Stress