%0 Journal Article %T مطالعه ناخالصی‌های پلاسمای توکامک دماوند با استفاده از سامانه طیف‌سنج نور مریی %J مجله علوم و فنون هسته ای %I پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای %Z 1735-1871 %A غلامی سرراک, زهرا %A عبدی, محمدرضا %A پورشهاب, بنفشه %A رسولی, چاپار %D 2023 %\ 03/21/2023 %V 44 %N 1 %P 158-165 %! مطالعه ناخالصی‌های پلاسمای توکامک دماوند با استفاده از سامانه طیف‌سنج نور مریی %K توکامک دماوند %K پلاسما %K ناخالصی %K طیف‌سنج نور مریی %K قدرت تفکیک طیفی %R 10.24200/nst.2023.1332 %X ناخالصی ­های پلاسما یکی از عوامل اتلاف انرژی محصور شده در توکامک‌­ها به شمار می‌­روند که از این منظر مطالعه و بررسی آن­ها در راستای حفظ پایداری پلاسمای توکامک و بهبود کیفیت محصورسازی امری ضروری خواهد بود. در این کار تحقیقاتی به منظور مطالعه ناخالصی‌­های پلاسمای توکامک دماوند، تکفام­‌ساز نوری موجود در آزمایشگاه توکامک دماوند به همراه یک آرایه خطی CCD در ساختار یک طیف‌سنج نور مریی به کار گرفته شد. سامانه طیف‌­سنج جدید توسط طول موج­‌های مشخصه یک لامپ جیوه کالیبره شده و در رژیم پلاسمای نرمال توکامک دماوند جهت ثبت و تحلیل تابش‌­های گسیلی در بازه طول موجی 7000 – 3000 آنگستروم مورد استفاده قرار گرفت. کم­ترین قدرت تفکیک ابزاری طیف‌­سنج حاصل در پهنای شکاف ورودی μm 50 در حدود A°  9/0 به دست آمد که برای تابش‌­های پرشدت پلاسمای هیدروژن نظیر Hα و Hβ به کار گرفته شد. برای مطالعه تابش‌­های حاصل از ناخالصی­‌ها با توجه به شدت پایین آن­ها از پهنای شکاف ورودی μm 100 و در نتیجه قدرت تفکیک A°  8/1 استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که ناخالصی­‌های غالب در پلاسمای توکامک دماوند عبارتند از اکسیژن، نیتروژن و کربن که منشأ آن­ها عموماً از مولکول‌­های هوای به دام افتاده در دیواره محفظه خلأ و ادوات مجاور با پلاسما هستند و ناخالصی آهن نیز در نتیجه برهم‌­کنش پلاسمای داغ با لیمیتر و ادوات داخل محفظه خلأ تولید می‌­شود. %U https://jonsat.nstri.ir/article_1332_d7995430b400805698f934cdef2c9a49.pdf