TY - JOUR ID - 1107 TI - تأثیر پرتودهی با پرتو گاما بر جوانه‌زنی و برخی از ویژگی‌های ریخت‌شناسی گیاهچه‌های غلات، حبوبات و سبزیجات JO - مجله علوم و فنون هسته ای JA - NST LA - fa SN - 1735-1871 AU - رضالو, زهرا AU - شهبازی, سمیرا AU - فتح‌اللهی, هادی AU - عسکری, حامد AD - گروه تکنولوژی بذر، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، صندوق پستی: 313-31485، کرج ـ ایران AD - پژوهشکده‌ی کشاورزی هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی، صندوق پستی: 1498-31485، کرج- ایران AD - پژوهشکده‌ی کشاورزی هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی، صندوق پستی: 1498-31485، کرج- ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 41 IS - 1 SP - 175 EP - 185 KW - پیش‌تیمار با پرتوگاما KW - جوانه‌زنی KW - غلات KW - حبوبات و سبزیجات DO - 10.24200/nst.2020.1107 N2 - یکی از روش­های پیش­تیمار، پرتودهی با پرتوگاما به منظور افزایش جوانه­زنی بذر و تحریک رشد گیاهچه است. در این پژوهش اثرات دزهای مختلف پرتو گاما بر جوانه­زنی و صفات رویشی بذر غلات، حبوبات و سبزیجات بررسی گردید. پرتودهی با استفاده از گاماسل با چشمه کبالت ۶۰ و آکتیویته Ci 102×8/7، با سرعت پرتوتابی 1-Gy.s 087/0 در چهار سطح (۱۰، ۲۰، ۳۰ و Gy ۴۰) در قالب طرح کاملاً تصادفی با ۳ تکرار انجام شدند. نتایج نشان داد جوانه­زنی در بذرهای گندم، ذرت، نخود و گوجه­فرنگی واکنش مثبت به پرتودهی با پرتو گاما داشتند. اگرچه در بذر لوبیا و پیاز با افزایش دز، جوانه­زنی کاهش یافت اما در بذرهای ماش، خیار و کاهو با دزهای بالاتر، درصد جوانه­زنی بیش­تر شد. واکنش بذرهای مختلف به پرتودهی با پرتو گاما متفاوت است و برای برخی مانند گندم، ذرت، ماش، نخود، گوجه­فرنگی و خیار می­توان برای افزایش درصد جوانه­زنی و بنیه گیاهچه از پیش­تیمار با پرتوگاما استفاده کرد. در دیگر صفات رویشی اندازه­گیری شده نسبت به شاهد، بذرهای لوبیا، پیاز و ماش در اثر پرتودهی افزایش نداشتند ولی بذرهای نخود، گندم، ذرت، خیار، کاهو و گوجه­فرنگی نسبت به شاهد افزایش داشتند و واکنش مثبت به پیش­تیمار با پرتو گاما نشان دادند. UR - https://jonsat.nstri.ir/article_1107.html L1 - https://jonsat.nstri.ir/article_1107_fd860b60e83d7329285b0dce636e4315.pdf ER -