TY - JOUR ID - 1524 TI - تعیین فاکتور انتقال خاک به گیاه یون استرانسیم از نمونه خاک استان تهران به دو گونه گیاهی تربچه و شاهی و بررسی پارامترهای تأثیرگذار بر روی آن JO - مجله علوم و فنون هسته ای JA - NST LA - fa SN - 1735-1871 AU - زوار موسوی, مهرنوش AU - فقهی, سید امیرحسین AU - آقایان, حسن AU - طاهریان, امیر مسعود AU - قاسمی مبتکر, حسین AU - یوسفی, طاهر AD - دانشکده‌ی مهندسی هسته‌ای، دانشگاه شهید بهشتی، صندوق پستی: 1983963113، تهران - ایران AD - پژوهشکده چرخه سوخت هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران- ایران AD - شرکت مدیریت پسمان‌های پرتوزای ایران، کدپستی: 1439955931، تهران ـ ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 44 IS - 3 SP - 150 EP - 158 KW - فاکتور انتقال KW - استرانسیم KW - جذب KW - تربچه KW - شاهی DO - 10.24200/nst.2022.1068.1722 N2 - در این تحقیق به بررسی فاکتور انتقال از خاک به گیاه (به عنوان یکی از پارامترهای مهم در محاسبات تحلیل ایمنی و تعیین میزان پرتوگیری افراد) یون استرانسیم (رادیونوکلیید متعارف در آلودگی‌های ناشی از سوانح هسته‌ای) به دو نمونه گیاهی شامل تربچه و شاهی (گیاهان پرمصرف در زنجیره غذایی) رشد داده شده در خاک منطقه جنوب تهران می‌پردازد. در این تحقیق، آزمایشات در گلدان‌های با قطر 5/15 و ارتفاع 7/15 سانتی‌متر حاوی 2 کیلوگرم خاک مخلوط شده با کود کمپوست گیاهی و در شرایط نورطبیعی آفتاب هوای تهران انجام گرفت. جهت بررسی اثر غلظت یون استرانسیم بر فاکتور انتقال، خاک موردنظر ابتدا با کود گیاهی با نسبت 3:1 مخلوط شد و با استفاده از محلول نمکی استرانسیم نیترات در چهار غلظت متفاوت (1000-500-200-50 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک) آلوده گردید. آبیاری گلدان‌ها با حجم مشخصی از آب به طور هفتگی و در دو اسیدیته متفاوت (6و5= pH) جهت بررسی اثر pH بر فاکتور انتقال صورت گرفت. هم‌چنین غلظت یون استرانسیم در دو بافت برگ و ریشه تربچه و برگ شاهی انجام گرفت تا تجمع یون استرانسیم در هر یک از بافت‌ها و میزان تأثیرگذاری آن‌ها بر فاکتور انتقال مشخص گردد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت استرانسیم خاک، میزان جذب این عنصر در هر دو گیاه افزایش یافته و فاکتور انتقال کاهش می‌یابد. هم‌چنین در خاک با pH کم‌تر گیاه جذب بیش‌تری داشته و فاکتور انتقال بیش‌تری گزارش شد. هم‌چنین با استفاده از یک روش تجربی ضریب توزیع که یک پارامتر مهم و کاربردی در مدل‌سازی انتقال آلاینده­ها و ارزیابی ریسک آلودگی منابع آب و خاک می‌باشد با استفاده فاکتور انتقال از خاک به گیاه تعیین شد. در این پژوهش هم‌چنین امکان آلودگی­زدایی استرانسیم از خاک با استفاده از تربچه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که می‌توان از این گیاه به عنوان یک پالاینده برای پالایش خاک­های آلوده به استرانسیم استفاده کرد. UR - https://jonsat.nstri.ir/article_1524.html L1 - https://jonsat.nstri.ir/article_1524_b56242aba583f09155e33c663ff4f0f4.pdf ER -