2024-03-29T12:51:46Z
https://jonsat.nstri.ir/?_action=export&rf=summon&issue=101
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
تغییرات اسیدهای چرب موجود در چربی غذای کودک در اثر پرتو گاما
فریدون
افلاکی
حجت اله
مطلوبی
به منظور بررسی حفاظت متقابل مواد غذایی که با هم پرتودهی میشوند، تحقیقات تجربی لازم برای بررسی اثرهای واقعی پرتو بر روی هر دسته از ترکیبات موجود در این مواد غذایی فرموله شده ضروری است. در این کار پژوهشی به بررسی اثر پرتوهای گاما بر روی تعدادی از اسیدهای چرب موجود در چربی غذای کودک پرداخته شده و با تغییرات اسیدهای چرب مواد غذایی کامل مقایسه شده است. پرتودهی به وسیلة دستگاه گاماسِل 220 با دْزهای 0.5، 1.5، 6، 10، 15، 30، 45 کیلوگری در دمای اتاق و در مجاورت هوا به عمل آمد و بعد از پرتودهی بلافاصله، تجزیه اسیدهای چرب به روش کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا(HPLC) انجام گرفت. نتایج حاصل نشان میدهند که تغییرات اسیدهای چرب موجود در چربی غذای کودک فرموله شده، بطور محسوسی کمتر از تغییرات اسیدهای چرب موجود در مواد غذایی کامل است..
پرتودهی
حفاظت متقابل
اسیدهای چرب
کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا
مواد غذایی
اثرات شیمیایی پرتوها
2005
11
22
1
7
https://jonsat.nstri.ir/article_702_f76f1704f9703cb66730fe64b13cc809.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
بررسی پایداری رادیکالهای آزاد ایجاد شده تحت فرایند ضدعفونی کردن با پرتوهای الکترونی MeV10 در سبزیجات خشک و ادویه به روش EPR
فرهود
ضیایی
حسین
لنجانیان
محمود
برموز
عباس
حسینی رنجبر
در این طرح ابتدا نمونههایی از سبزیجات و ادویه خشک انتخاب و پس از توزین دقیق، به جهت اهمیت جرم در پاسخ دستگاه EPR، تحت تابش باریکه الکترونهای MeV 10 با دُز جذبی معادل kGy10 پرتودهی شد. پس از کالیبره کردن دستگاه، پارامترهای بهینه، ویژه ماده مورد بررسی تنظیم شدند. سپس نمونهها در لولة مخصوص دستگاه قرار داده شده و طیفهای EPR نمونهها تهیه شدند و مورد مقایسه قرار گرفتند. در مرحله نهایی، به منظور بررسی میزان پایداری رادیکالها، اندازهگیریها در فاصلههای زمانی مشخص تکرار شدند. همچنین اثرهای دما و رطوبت بر تغییر پاسخ EPR مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل، حاکی از کاهش میزان رادیکالهای آزاد با گذشت زمان و افت کامل آن پس از گذشت زمانی حدود دو ماه است. فرایندهای اعمال شده به هنگام استفاده از این مواد، به عنوان مثال در زمان طبخ، مانند حرارتدهی و افزایش رطوبت نیز موجب از بین رفتن کامل رادیکالهای آزاد در نمونهها میشوند.
روش EPR
دُز تابش
پایداری رادیکالهای آزاد
باریکه الکترونهای MeV 10
سبزیجات خشک
ادویه
اثر دما
اثر رطوبت
2005
11
22
9
14
https://jonsat.nstri.ir/article_703_8da1d3a8ce78195d52eb66a387e91450.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
تعیین دُز مناسب پرتوهای گاما برای ایجاد موتاسیون در ریزنمونههای موز
هوشنگ
گورچینی
قربانعلی
نعمت زاده
فرامرز
مجد
مسعود
رحیمی
موز متعلق به خانواده Musaceae و جنس Musa، از جمله گیاهان بومی منطقه گرمسیری و نیمه گرمسیری است. در سالهای اخیر تلاش زیادی برای گسترش کشت این گیاه در کشور صورت گرفته است. اغلب گونههای مورد استفاده در ایران از نوع کاوندیش و گراندناین میباشند که دارای ارتفاع نسبتاً زیاد (2 تا 4 متر) هستند. این کار پژوهشی، به منظور تعیین دز مناسب پرتوهای گاما برای ایجاد موتاسیون در نوک ساقه گیاه موز از طریق کشت بافت انجام گرفته است. نوک ساقه گیاه تحت تاثیر هشت تیمار، شامل مقادیر مختلف پرتوهای گاما یعنی صفر، 10، 15، 20، 25، 35، 45 و 60 گری قرار گرفت. یک طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار به اجرا در آمد. پس از تیمار کردن، ویژگیهای مختلفی از جمله تعداد گیاه باقیمانده، تعداد برگ، ارتفاع و وزن گیاه تر اندازهگیری شد. سپس با استفاده از نرم افزارهای SAS و MSTAT، دادهها مورد تجزیه واریانس و مقایسه میانگین قرار گرفتند. پس از تجزیه و تحلیل دادهها مشخص شد که دزهای 25 تا 40 گری برای ایجاد موتاسیون در نوک ساقه گیاه موز مناسب است. همچنین تجزیه پروپیت نشان داد که دز 39.8 گری نقطه LD50 (50 درصد کشندگی) میباشد.
موز
نوک ساقه
موتاسیون
پرتو گاما
دُز مناسب
2005
11
22
15
20
https://jonsat.nstri.ir/article_704_3dd3d4570d2200d3c8790b5b413a7fe2.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
توجیه انتقال فاز مختلط برای تابع موج واپیچیده پراکندگی کشسان پایون از هستههای سرب و کربن
رضا
صفری
در این مقاله، ما پتانسیل موضعی معادل با پتانسیل اپتیکی کیسلینگر را به کار بردهایم تا سطح مقطع دیفرانسیلی برای پراکندگی کشسان پایون از هستههای سرب و کربن را در محدودة انرژیهای تشدید (3،3) حساب کنیم. در این محدودة انرژی دامنة پراکندگی به انتقال فازهای مختلط اندرکنش هستکها وابسته است که با درجات آزادی اسپین و ایزواسپین نیز در ارتباط هستند. برای محاسبه سطح مقطع دیفرانسیلی تقریب بورن را بکار بردهایم. برای این منظور لازم بوده است که تابع موج واپیچیدهای متفاوت با یک موج تخت فرودی برای پایونها در نظر بگیریم که دارای پارامترهای قابل تنظیم و وابسته به انرژی باشد. از برازش سطح مقطع دیفرانسیلی با نتایج تجربی در هر انرژی میتوانیم مقادیر این پارامترها و مقادیر پارامترهای پتانسیل اپتیکی را حساب کنیم.
انتقال فاز مختلط
پایونها
پراکندگی هستهای
واکنشهای هستهای
واکنشهای مزونی
2005
11
22
21
28
https://jonsat.nstri.ir/article_705_7edf81bd3de64c37d66a5e4f94bbc536.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
تعیین ویژگیهای دزیمتری چشمههای براکیتراپی کم انرژی بر اساس دستور کارTG- 43U1 با روشهای مختلف محاسبه دز در کد MCNP
غلامرضا
رئیس علی
فریبا
مخلص گرامی
رضا
خدادادی
بهناز
پیروزفر
مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای سازمان انرژی اتمی ایران، با توجّه به کاربرد روزافزون چشمههای کم انرژی I125و Pd103در براکیتراپی سرطان پروستات، ساخت اینگونه چشمهها را در دستور کار خود قرار داده است. لذا در این تحقیق بر آن شدیم تا با محاسبات دزیمتری منطبق با دستور کارTG-43U1 به روش مونت کارلو به وسیلة کد MCNP برای چشمهای مشابه چشمة در دست تولید و مقایسه آن با محاسبات انجام شده در مقالهها و گزارشهای علمی، مقدمات مشخصهیابی دزیمتری این چشمهها را فراهم کنیم. این محاسبات با بهرهگیری از روشهای متفاوت محاسبه دُز (تالیهای F4، F6، *F8) انجام شده است. نتایج به دست آمده با در نظر گرفتن دقت و سرعت محاسبات، مقایسه شدهاند و در اکثر موارد، نتایج هر سه روش با نتایج مرجع مقایسه در توافق خوبی بودهاند. همچنین در این تحقیق مشخص شد که نتایج بدست آمده از تالیF6، حدود 20 برابر سریعتر از تالی*F8 است که این نتیجه را میتوان در محاسبات متعدد لازم در طراحی چشمههای براکیتراپی، مورد استفاده قرار داد.
براکیتراپی
MCNP
دستور کار TG-43U1
محاسبات دز
I125
Pd103
پروستات
روش مونت کارلو
کدهای کامپیوتری
2005
11
22
29
36
https://jonsat.nstri.ir/article_706_68dc60336a389632be5dbd4e916a6f2f.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
بررسی تغییرات بریلیوم-7 (Be7) طبیعی در هوای مجاور سطح زمین در دو ایستگاه اندازهگیری در ایران
فروزان
ارکیان
جمشید
عمیدی
آزمایشگاه تابشسنجی (مونیتورینگ) آلودگی رادیولوژیکی هوا در امور حفاظت در برابر اشعه، غلظت رادیونوکلئید طبیعی بریلیوم-7 (Be7) موجود در هوا را در فاصلة یک متری از سطح زمین، به مدت چهار سال در دو ایستگاه تهران ( N'4035) و زاهدان ( N'2928) اندازهگیری کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. در این کار پژوهشی تغییرات فصلی پرتوزایی رادیونوکلئید Be7 در هوا اندازهگیری شده و تغییرات آن نسبت به عرض جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفته است. میزان رادیونوکلئید Be7 در ماههای گرم سال بیشتر بوده است، زیرا پایداری هوای گرم کاهش مییابد، در نتیجه اختلاط لایههای هوا در راستای قائم افزایش یافته و رادیونوکلئید Be7 که منشأ اصلی ایجاد آن ناحیه استراتوسفر و تروپوسفر بالا است بیشتر به سطح زمین میرسد. غلظت Be7 در ایستگاه تهران، که عرض جغرافیایی بیشتری نسبت به ایستگاه زاهدان دارد، کمتر است زیرا با پیشروی از ناحیه استوایی به سوی ناحیة قطبی، هوای تروپوسفری پایدارتر و از اختلاط قائم آن کاسته میشود، در نتیجه رادیونوکلئید Be7 کمتر به سطح زمین میرسد.
بریلیوم-7
پرتوزایی طبیعی
طیفسنجی گاما
پخش جوی
2005
11
22
37
41
https://jonsat.nstri.ir/article_707_6a9469b6ccac4684219fbaa6ba4d3b34.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
ارزیابی ناحیهای و بررسی مقدماتی زمینشناختی، ساختاری و فلززایی حوضه دشت کویر و احتمال تشکیل کانهزایی اورانیوم نوع رسوبی ـ سطحی در آن
سپیده
کمالی صدر
دشت کویر ایران، بزرگترین حوضه کویری و فروافتاده داخلی ایران است که در حدود 90000 کیلومتر مربع وسعت دارد. این حوضه در مرکز ایران و جنوب رشته کوههای البرز در راستای شرقی ـ غربی امتداد یافته و ساختاری نامتقارن دارد. پوشش حوضه عموماً از توالیهای پیچیده ملاسهای دریایی ـ قارهای الیگوسن ـ میوسن تشکیل شده است. با توجّه به ویژگیهای سیستم زهکشی، توالیهای ملاسی، رسوبات آبرفتی، آبرفتی ـ دلتایی و دریاچهای، شرایط آب و هوایی و ریختشناسی، ساختاری و فلززایی، فرورفتگی کویر بزرگ به طور عمومی جهت تشکیل ذخایر اورانیوم نوع برونزاد و نوع سطحی (درههای پرشده، دشت سیلابی، دلتایی و پلایایی) مناسب است. رخدادهایی که در حاشیه جنوبی و شمال شرقی دشت کویر شناخته شدهاند شامل رخدادهای عروسان، آیرکان و محمدآباد است. موقعیتهای زمینشناختی ـ ساختاری مشابهی برای کانهزایی اورانیوم در حاشیه دشت کویر نیز محتمل است.
حوضه کویر بزرگ
پلایا
ذخیره اورانیوم نوع رسوبی ـ سطحی
کالکریت
حوضه رسوبی
2005
11
22
43
50
https://jonsat.nstri.ir/article_708_fb4d5e14b9b9d94f648983ccc3e7cbcb.pdf
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
1735-1871
1384
25
3
مطالعه بازیابی تالیوم-203 از هدفهای بمباران شده و توسعه آن در تولید تالیوم-201 با روش افزایش رادیوایزوتوپ تالیوم-201
بهروز
شیرازی
تالیوم-203 غنیشده بعنوان ماده اولیـه تولیـد رادیوداروی 3TlCl201، به سبب گرانی قیمت و استفـاده از مقـادیر زیـاد آن بـرای بمبـاران پروتـونی ضـروری است که در هـر مرحـله از تولیـد بازیابی و بـرای استفـاده مجـدد به چـرخه تولیـد وارد شـود. در این تحقیـق، نتـایج بدست آمده با استفـاده از ستـون رزینـی تبـادل یـونیDowex 50WX8 در ابعـاد (18 X 1.5) سانتیمتـر و افـزایش ردیاب تالیـوم-201، بهتـرین سـرعت عبـوری محلولهـای مراحل بازیـابی را mL/Min 2 و مناسبترین حجم مـورد استفـاده از محلولهـای مراحل مختـلف این جـداسازی را بـه ترتیب (HNO3 0.05 M) mL 200، (محـلول حـاوی تالیـوم-203) mL 400، (O2H) mL 100، (اسیـد سیتـریک M 0.05) mL 500، (O2H) mL 100،{(EDTA 0.5 M & pH~ 12.5)} mL 100، (O2H) mL 60 مشخص کرد.
تالیوم-203
غنیسازی
تالیوم-201
تبادل یونی
باریکه پروتون
بازیابی
رزینها
2005
11
22
51
54
https://jonsat.nstri.ir/article_709_ea1e94c03ba381a7785a18691261d82f.pdf