نوع مقاله : مقاله فنی

نویسندگان

• مرتضی ذوالقدر ¹
• سید محمدمهدی ابطحی ¹
• کامران سپانلو ²
• احسان ظریفی ²

¹ گروه فیزیک، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، کد پستی: 3414896818، قزوین - ایران

² پژوهشکده‌ی راکتور و ایمنی هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، صندوق پستی: 1339-14155، تهران ـ ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر ساخت نوعی دزیمتر فردی است که بتواند با قابلیت اتصال به ادوات الکترونیکی، داده­‌های مربوط به آهنگ دز و هم‌­چنین دز تجمعی را به ­صورت برخط منتقل نماید. به این منظور یک برد الکترونیکی طراحی شد. برد به ‏وسیله‌‏ی نرم‌­افزار Altium Designer شبیه‌­سازی شد. سپس به ‏وسیله‏ نرم‌­افزار Code Vision برنامه‌­نویسی میکروکنترلر صورت گرفت. صحت عملکرد مدار به ‏وسیله‏ نرم‌­افزار Proteus Design Suite  بررسی شد. در مرحله بعدی، آزمون و عیب‌­یابی مدار به ­صورت تجربی انجام شد. ضریب سنجه‌‏بندی و ضریب تبدیل شمارش به دز با استفاده از یک اتاقک یونش در آزمایشگاه دزیمتری استاندارد ثانویه ایران به ­دست آمد. توزیع دز برحسب فاصله از چشمه با نتایج توزیع دز حاصل از اتاقک یونش کالیبره شده مورد مقایسه قرار گرفت. به این منظور از چشمه Cs¹³⁷ بدون حفاظ، با حفاظ سربی به ضخامت mm 22 و هم‌­چنین دو حفاظ سربی به ضخامت‌­های mm 18 و mm 22 استفاده شد. با توجه به نتایج، برای دزیمتر ساخته شده، ضریب سنجه‌‏بندی 02_/0±99_/0 به‏ دست آمد. نتایج سنجه‌‏بندی نشان داد این دستگاه تمامی الزامات 17025:2005ISO/IEC را برآورده کرده است. هم­‌چنین نتایج در هر سه حالت توزیع دز مربوط به چشمه بدون حفاظ، با حفاظ تک سرب و با حفاظ دو سرب اختلاف کم‌­تر از 01_/0­% را بین دزیمتر ساخته شده و دزیمتر مرجع نشان داد. نتایج حاصل نشان داد دزیمتر ساخته شده می‌تواند به ­عنوان یک دزیمتر مرجع و استاندارد در مراکز آزمایشگاه، برای مانتورینگ و دزیمتری پرتوهای فوتون یونیزان مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• دزیمتر فردی
• دزیمتری
• گایگرمولر
• سنجه‌‏بندی

20.1001.1.17351871.1400.42.1.15.1

عنوان مقاله [English]

Design, fabricating, and calibration of a new personal dosimeter

نویسندگان [English]

• M. Zolghadr ¹
• S.M.M. Abtahi ¹
• K. Sepanloo ²
• E. Zarifie ²

¹ Physics Department, Basic Science Faculty, Imam Khomeini International University, P.O. Box: 3414896818, Qazvin, Iran

² Reactor and Nuclear Safety Research School, Nuclear Science and Technology Research Institute, P.O.Box: 14155-1339, Tehran - Iran

چکیده [English]

This study aimed to produce a personal dosimeter to connect the electronic devices to transfer the dosimetry data online including dose rate data and integral dose. At first, an electronic board was designed. Afterwards, the board was simulated using Altium Designer software. Then, the microcontroller programming was performed using Code Vision software. The performance of the elements was tested using Proteus Design Suite software and the circuit diagnosis and testing were practically implemented. Afterwards, the calibration factor and the count-to-dose conversion coefficient were obtained using an ionization chamber in the Secondary Standard Dosimetry Laboratory of Iran. Furthermore, dose distribution as a function of distance to the source, was obtained using the produced dosimeter and was compared using a calibrated ionization chamber. To this purpose, an unmitigated Cs-137 source, a Cs-137 source with a 22 mm Pb shield, and a Cs-137 source with a 22 mm plus 18 mm shield were used. The results showed a calibration factor of 0.99 ± 0.02 for the designed dosimeter. Calibration results showed that the produced dosimeter passed the ISO/IEC 17025:2005 criteria. Furthermore, the dose distribution results demonstrated negligible differences of less than 0.01% between the produced dosimeter and the reference ionization chamber. It was concluded that the produced dosimeter could be used as a reference and standard dosimeter in laboratories, for monitoring and dosimetry of ionizing photon radiations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Personal dosimeter
• Dosimetry
• Geiger Muller
• Calibration