نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• میراحمد موسوی شلمانی
• نصرت اله ثاقب
• محمدصادق حبی
• سعدالله تیموری
• علی خراسانی
• نجات پیرولی بیرانوند

مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498-31485، ایران- کرج

چکیده

برای تعیین سطح مقدار مناسب اوره به منظور افزایش کارایی مصرف ازت و میزان تولید محصول در سیستم کود- آبیاری قطره‌ای⁽¹⁾و مقایسه آن با “ روش شیاری “ کود و آب‌دهی سنتی،  آزمایشی به صورت طرح قطعه‌های کاملاً تصادفی در پنج تیمار و چهار تکرار در کرتهای 35 متر مربعی  به اجرا درآمد. تیمارهای N_o، ₁N ، ₂N و ₃N به ترتیب با مقادیر 0 ، 100 ، 150 و 200 میلی گرم ازت در لیتر (بصورت کود اوره) و همراه با آب در سیستم کود- آبیاری قطره‌ای به عمل آمد. در تیمار شیاری (Ns)، از معادل سطح کودی تیمار ₂N به صورت کاشت ردیفی استفاده شد. شش گیاه در وسط هر کرت انتخاب و کود اوره نشاندار شده با ازت – 15 به آنها داده شد. کنترل رطوبت ناحیه^ء ریشه گیاه و برنامه ریزی آبیاری، به وسیله^ء دستگاه نوترون سنج صورت گرفت. نتایج حاصل نشان می‌دهند که با وجود افزایش مقادیر کود در سیستم کود- آبیاری، سهم گیاه در جذب عنصر ازت تقریبا” ثابت می‌ماند و در نتیجه به مقدار اتلاف افزوده می‌شود. بر این اساس، تیمار ₁N با استحصال 54 % ازت از کود، بیشترین کارایی مصرف کود اوره را در شرایط بکار رفته داشته است. تیمارهای ₂N و ₃N به ترتیب مقادیر 39% و 31 %  ازت دریافت کرده‌اند، و سیستم آبیاری شیاری با اتلاف 83 % از ازت کود، کمترین بازدهی را داشته است.

کلیدواژه‌ها

• ازت-15، آبیاری شیاری، کود- آبیاری قطره‌ای، کارایی مصرف اوره، سطوح ازت
• گوجه فرنگی

عنوان مقاله [English]

Use of 15N Methodology to Assess Urea Use Efficiency under Different Nitrogen Levels in Fertigation System and Comparison with Furrow Irrigation on Tomato

نویسندگان [English]

• M.A Mousavi Shalmani
• N Sagheb
• M.S Hobbi
• S Teimoori
• A Khorasani
• N Piervali

چکیده [English]

In order to determine a suitable level of nitrogen fertilizer for simultaneous increasing the nitrogen fertilizer use efficiency and the yield production under the trickle fertigation system  in comparison with the furrow irrigation, an experimental design was conducted in a randomized complete block (RCB) with five treatments and four replications in plots of 35 square meters area. The treatments of N₀ , N₁ , N₂ and N₃ received 0 , 100 , 150 and 200 mgN/lit, respectively  under the trickle fertigation , and for the treatment of Ns the amount of fertilizer were equal to N₂ but under the furrow irrigation system. Fertilization and irrigation were performed by means of two fertigator pumps  ( one for urea and the other for ammonium phosphate and potassium sulfate ) . In order to determine the nitrogen fertilizer use efficiency, six plants in the middle of each plot received ¹⁵N labeled urea (isotopic form of ¹⁴N) through plastic containers. Irrigation schedule and soil moisture monitoring were performed by means of a neutron gauge . The results showed that in spite of increasing the nitrogen levels in the fertigation system, the nitrogen fertilizer use efficiency decreases. In this respect , the treatment of N₁ could absorb % 54 of nitrogen fertilizer which indicated that the highest fertilizer use efficiency under the current design condition and the final nitrogen fertilizer use efficiency for N₂ and N₃  treatments are %39 and %31, respectively. In addition, the traditional treatment (Ns), with %83 losses of nitrogen had the lowest rate of fertilizer use efficiency.     

کلیدواژه‌ها [English]

• 15N
• trickle fertigation
• furrow irrigation
• nitrogen fertilizer use efficiency
• nitrogen levels
• tomato