نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عبدالجواد نوین روز
• هوشنگ بختیاری
• پروین سرآبادانی
• حسین صدری
• ضرغام اسداللهی
• هوشیار سیدی
• محمدرضا قاسمی
• محمود محاطی
• معصومه شربتداران
• محمدمهدی احسانی
• حسن نورکجوری
• جواد گروسی
• بابک زینلی

مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485، کرج - ایران

چکیده

در این گزارش چگونگی جداسازی تالیوم 203 به وسیلة دستگاه جداکنندة الکترومغناطیسی ایزوتوپها (EMIS)⁽¹⁾ و تصفیه شیمیایی آنشرح داده شده است. برای این منظور یودید تالیوم به عنوان مادّه اوّلیه انتخاب شده و در بوته گرافیتی چشمه یونی کالترون تحت خلاء Torr ^5- 10 قرار گرفته است. یونهای تالیوم حاصل از یونی شدن بخار یودید تالیوم در این چشمه یونی، وارد میدان مغناطیسی 2547 گاوس شده و بر اساس اختلاف جرمشان مسیرهای متفاوتی را می‌پیمایند و درون پاکتهای مسی گردآوری می‌شوند. ایزوتوپ تالیوم 203 از پاکت مسی مربوط به خود، به وسیلة اسید نیتریک M 1 استخراج و فرایند تصفیه شیمیایی بر روی آن انجام می‌شود. درجة خلوص شیمیایی و ایزوتوپی تالیوم 203 به ترتیب به وسیلة طیف‌سنج‌های نشری و جرمی تعیین شده‌اند. ایزوتوپ تالیوم 203 بدست آمده دارای درجة خلوص ایزوتوپی 95.91% است. تشکیل پودر تری اکسید تالیوم 203 نیز به وسیلة پراش اشعه X مورد تأیید قرار گرفته است. 

کلیدواژه‌ها

• ایزوتوپهای تالیوم
• جداکننده الکترومغناطیسی ایزوتوپها
• چشمه یونی کالترون

عنوان مقاله [English]

Separation of Thallium Isotope (203Tl) by 180o Electromagnetic Isotope Separator

نویسندگان [English]

• A.J Novinrooz
• H Bakhtiari
• P SarAbadani
• H Sadri
• Z Asadollahi
• H Seyedi
• M.R Ghasemi
• M Mahati
• M Sharbatdaran
• M.M Ehsani
• H Noorkojouri
• J Gharoosi
• B Zeinali

چکیده [English]

Separation of thallium isotopes (²⁰³Tl , ²⁰⁵Tl ) have been carried out by a 180^º electromagnetic isotope separator. Thallium iodide as the charge material is used in a graphite crucible of calutron ion source. Under the pressure of 1 × 10^-5 torr, thallium ions are extracted, accelerated and focused by the electrical lenses. The ions then traverse the main vacuum tank in circular paths, entering the magnetic field of 2547 Gauss and finally reach the collector. A number of chemical procedures have been employed for recovery and purification of the collected ions from the copper pockets. The final isotopic products have been characterized by a x-ray diffractometer, inductively coupled plasma-atomic emission spectrometer (ICP-AES) and a mass spectrometer. High pure thallium trioxide (Tl₂0₃ ) with 95.91% isotopic abundance for ²⁰³Tl has been confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

• thallium isotopes
• electromagnetic isotope separator
• Calutron ion source