نوع مقاله : مقاله فنی

نویسندگان

1 دانشکده فیزیک، دانشگاه اصفهان، صندوق پستی: ۸۱۷۴۶۷۳۴۴۱، اصفهان - ایران

2 پژوهشکده رآکتور، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، صندوق پستی: 1589-81465، اصفهان - ایران

چکیده

محاسبه و اندازه‌گیری دز گاما رآکتورهای هسته‌ای از لحاظ ایمنی، حفاظت و هم‌چنین استفاده جهت برنامه‌های طراحی و توسعه‌ی پیش روی سازمان‌ها حایز اهمیت است. به منظور دست‌یابی به این هدف روش اندازه‌گیری تجربی با دزسنج‌های گایگر - مولر دیجیتال RADOS و SMART-RAD و شبیه‌سازی به کار گرفته شده است. پیکربندی سه بعدی رآکتور زیربحرانی آب سبک پژوهشکده رآکتور اصفهان به منظور محاسبات دزسنجی گاما با کد 6/2MCNPX و تالی‌های شار سلولی 4F (2/cm تعداد ذره)، شار در یک نقطه 5F (2/cm تعداد ذره) و انرژی انباشته شده در سلول 8*F (MeV) شبیه‌سازی شد. قبل از محاسبات مربوط به دز گاما، محاسبه ضریب تکثیر انجام شد و نتیجه آن با مقدار گزارش شده در مشخصات فنی رآکتور مقایسه شد که  اختلاف کم‌تر از 6% داشت. پس از اطمینان از صحت شبیه‌سازی رآکتور، محاسبات برای رسیدن به پارامتر مورد نظر یعنی دز گاما Sv/h)µ( رآکتور LWSCR انجام شد که پس از تبدیلات و بهنجار کردن، نتایج حاصل از تالی 4F و 5F کم‌تر از 5%، 4F و 8*F کم‌تر از 2% و 8*F و 5F کم‌تر از 4% با یک‌دیگر اختلاف داشتند. برای اعتباربخشی و تأیید محاسبات حاصل از کد 6/2MCNPX نتایج به دست آمده با نتایج تجربی مقایسه گردید که در مقایسه با پژوهش‌های مشابه قبل، این درصد اختلاف منطقی و قابل قبول می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Measurement and calculation of gamma radiation dose in the subcritical light water reactor of reactor research school-Isfahan

نویسندگان [English]

  • S. Zahiri Kopai 1
  • M.R. Abdi 1
  • M. Jalali Hajiabadi 2

1 Faculty of Physics, University of Isfahan, P.O.Box: 8174673441, Isfahan – Iran

2 Reactor Research School, Nuclear Science and Technology Research Institute, P.O.Box: 81465-1589, Isfahan - Iran

چکیده [English]

Calculating and measuring the gamma dose of nuclear reactors is important in terms of safety and protection and is used for organizations' design and development programs. In order to achieve this goal, experimental measurement with RADOS and SMART-RAD digital dosimeters and calculations based on Monte Carlo code has been used.The three-dimensional geometry of the light water subcritical reactor of Isfahan Reactor Research School was simulated for gamma dosimetry calculation with the MCNPX2.6 code. The effective multiplication factor was estimated prior to dose calculation and revealed to be less than 6% different from the value reported in the reactor technical specifications. Analyses were performed to obtain the sought parameter, gamma dose (µSv/h), following the validation of the reactor simulation code. The F4 and F5, F4 and *F8, and *F8 and F5 tallies differed by less than 5%, 2%, and 4%, respectively. The difference between the measured and calculated values was found to be reasonable and acceptable compared to similar previous studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Light water sub-critical reactor
  • MCNP code
  • Gamma dosimetry
  • Reactor simulation
1. J. Bennet, R. Thomson, Elements of nuclear power, 3rd Edition, American Nuclear, (1989).
 
2. M. Hoseini Pouya, Basics of Dosimetry in External Radiation, (Nuclear Science and Technology Research Institute, Tehran, 2015), (In Persian).
 
3. M. Hajizadeh Safar, Fundamentals of Detection and Dosimetry of Ionizing Radiation, (Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, 2014), (In Persian).
 
4. Maritza R. Gual, et al., Dosimetry assessment during the sipping test in the IPR-R1 TRIGA reactor, Progress in Nuclear Energy, 238-245 (2016).
 
5. Z. Gholamzadeh, E. Bavarnegin, Gamma and neutron dosimetry of Tehran Research Reactor containment during and after LOCA accident, Applied Radiation and Isotopes, 145, 59-67 (2019).
 
6. N. Xoubi, Neutrons and Gamma-Ray dose calculations in subcritical reactor facility using MCNP, Atoms, 4, 1-9 (2016).
 
7. K. Ambrozic, G. Zerovnik, L. Snoj, Computational analysis of the dose rates at JSI TRIGA reactor irradiation facilities, Applied Radiation and Isotopes, 130, 140–152 (2017).
 
8. D.B Pelowitz, MCNPXTM User`s Manual Version 2.6.0, LA-CP-07-1473, Los Alamos National Laboratory, (2008).
 
9. M. Arkani, et al, Prompt Neutron Decay Constant in Esfahan Light Water Subcritical Reactor (ELWSCR) Comparison of Rossi-α Experiment and Monte Carlo Simulation, J. of Nuclear Sci. and Tech, 80, 18-24 (2017).
 
10. M. Arkani, et al, Measurement of Prompt Neutron Decay Constant in Esfahan Light Water Subcritical Reactor Utilizing Feynman-α Analysis, J. of Nuclear Sci. and Tech, 76, 1-7 (2016).
 
11. N. Nasiri Mofkham, Z. Nasr Azadani, J. Sadegh zade, Determination of physical reactor based on experimental and theoretical results, J. Nucl. Sci. Tech, 60(1), 55-60 (2012).
 
12. Sh. Shirvani, M.Sc. Thesis, Islamic Azad University of Central Tehran Branch, (2011).