نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• خالق خشنودی
• سمانه ضیاپور

پژوهشکده چرخه سوخت هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران- ایران

چکیده

کانسار تالمسی در حدود 30 کیلومتری غرب شهر انارک و 200 کیلومتری شرق اصفهان و در ناحیه انارک در زون ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. سنگ میزبان اصلی کانه‌زایی در کانسار تالمسی، آندزیت تا آندزی بازالت است. مطالعات کانی‌شناسی توسط میکروسکوپ الکترونی نشر میدانی حاکی از وجود حداقل چهار مرحله کانه‌زایی در کانسار تالمسی است. مرحله اول شامل کانه‌زایی مس سولفیدی شکافه پرکن در ارتباط با ولکانیسم ائوسن است. مرحله دوم به صورت کانه‌زایی آرسنیدی رگه‌ای یا تزریقی نیکل- مس بوده و کانی اصلی در این مرحله نیکلین همراه با مقادیر فرعی کالکوسیت و پیریت است. در مرحله سوم با افزایش مقدار آرسنیک، آرسنیدهای نیکل، کبالت و مس (دومیکیت، راملزبرژیت، سافلوریت، اسکوترودیت، کوتکیت، کوتینائیت) و مقادیر فرعی سولفید مس (کالکوسیت) همراه با کانی‌های اورانیوم شامل اورانینیت، برانریت و کافینیت نهشته شده‌اند. در مرحله آخر با هجوم سیالات اکسیدان، کانی‌های مراحل قبل توسط آرسنات‌های نیکل (مانند زانتیوسیت) و مس و کانی‌های ثانویه اورانیوم جانشین شده‌اند. در حین این مرحله کانی‌های اولیه اورانیوم به کانی‌های ثانویه اورانیوم مانند آرسنات اورانیوم (چادویکیت)، آرسنات مس- اورانیوم (کوپروسکلودوسکیت، زئونریت)، سیلیکات کلسیم- اورانیوم (اورانوفان)، کربنات اورانیوم (رادرفوردین)، کربنات کلسیم- اورانیوم (شارپیت) و فسفات کلسیم- اورانیوم (اوتونیت) تبدیل شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• کانسار تالمسی
• ناحیه انارک
• کانه‌زایی اورانیوم

عنوان مقاله [English]

Uranium mineralogy in the Talmessi deposit, Anark district, Central Iran

نویسندگان [English]

• Kh. Khoshnoodi
• S. Ziapour

Nuclear Fuel Cycle Research School, Nuclear Science and Technology Research Institute, AEOI, P.O.Box: 11365-8486, Tehran - Iran

چکیده [English]

Talmessi deposit is located about 30 km west of Anarak city and 200 km east of Isfahan, in the Anark district in the structural zone of Central Iran. The main host rock of mineralization in Talmessi deposit is andesite to andesi- basalt. Mineralogical studies by field emission electron microscope indicate the presence of at least four stages of mineralization in Talmessi deposit. The first stage includes fissure-filling copper sulphide mineralization related to Eocene volcanism. The second stage is in the form of nickel-copper vein arsenide mineralization and the main mineral in this stage is nickeline with minor amounts of chalcocite and pyrite. In the third stage, nickel, cobalt and copper arsenides (domeykite, rammelsbergite, safflorite, skutterudite, koutekite, kutinaite) and minor amounts of copper sulfide (chalcocite) were deposited along with uranium minerals including uraninite, brannerite and coffinite. In the last stage, with the influx of oxidant fluids, the minerals of the previous stages have been replaced by nickel arsenates (such as xanthiosite) and copper arsenates and secondary uranium minerals. During this stage, primary uranium minerals are converted into secondary uranium minerals such as uranium arsenate (chadwickite), copper-uranium arsenate (cuprosklodowskite, zeunerite), calcium-uranium silicate (uranophane), uranium carbonate (rutherfordine), calcium-uranium carbonate (sharpite) and Calcium-uranium phosphate (autunite).

کلیدواژه‌ها [English]

• Talmessi deposit
• Anarak area
• Uranium mineralization