نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرنوش حاجی زاده ¹
• هادی ابراهیمی سوخته کوهی ¹
• افشار ضیاء ظریفی ²

¹ گروه معدن، دانشگاه ارومیه، صندوق پستی: 165، ارومیه ـ ایران

² دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، صندوق پستی: 1616، لاهیجان ـ ایران

چکیده

با توجه به اهمیت روش‌های پرتوسنجی در اکتشاف عناصر پرتوزا به ویژه دو عنصر پرتوزای اورانیم و توریم، در این پژوهش از داده‌های ژئوفیزیک هوایی پرتوسنجی (تهیه شده توسط سازمان انرژی اتمی ایران) و روش دورسنجی، برای اکتشاف ناحیه‌ای عناصر پرتوزای منطقه استفاده شده است. ابتدا حجم بالایی از داده‌های رقومی پرتوسنجی پردازش، طبقه‌بندی و تحلیل، و با استفاده از روش‌های آماری، ناهنجاری از منطقه‌های زمینه جدا شدند. با بررسی‌های زمین‌شناسی و دورسنجی انجام شده در محدوده‌ی ناهنجاری‌های واقع در برگه‌ی 1:50000 سلماس، تازه شهر و پیمایش‌های انجام شده در این محدوده، این نتیجه حاصل شد که واحدهای پرتوزای محدوده‌ی مطالعاتی بیش‌تر شامل گرانیت‌های وابسته به یک منطقه‌ی کششی درون صفحه‌ای و یا یک منطقه‌ی کششی پس از برخورد و رسوبات جوان منطقه است. با در نظر گرفتن اهمیت بالای لایه‌ی اطلاعاتی ژئوفیزیک هوایی در شناسایی و پی‌جویی عناصر پرتوزا، با تلفیق این نقشه‌ها با داده‌های ماهواره‌ای و زمین‌شناسی، منطقه‌های امیدبخش برای عناصر پرتوزا معرفی شدند، سپس اقدام به ارزیابی نهایی پتانسیل عناصر پرتوزای منطقه برای کنترل زمینی شد. با توجه به مقدار بالای اورانیم توده‌ی نفوذی گرانیت قوشچی و غنی شدگی بالای آن نسبت به نواحی دیگر، به نظر می‌رسد که ماگمای به وجود آورنده‌ی این توده‌ها، دارای مواد پرتوزای بالایی بوده و آن‌ها را با خود به سطح حمل کرده است، ولی شرایط لازم برای تشکیل ذخیره‌ی اورانیم وجود نداشته است.
 

کلیدواژه‌ها

• مدل‌سازی
• عناصر پرتوزا
• اورانیم و توریم
• داده‌های اکتشافی
• سلماس

عنوان مقاله [English]

Modeling of Salmas Radioactive Elements Anomalous by Exploration in the Range of 1:50000 (Case Study)

نویسندگان [English]

• Farnoush Hajizadeh ¹
• Hadi Ebrahimi Soukhteh kouhi ¹
• Afshar Zia Zarifi ²

¹

²

چکیده [English]

Given the importance of discovery of radiometric datings methods, especially two radioactive elements uranium and thorium, the radiometric airborne geophysical survey data (produced by the Atomic Energy Organization of Iran) and telemetry methods have been used to explore the radioactive elements. Initially, a high volume of the radiometric processing of digital data, classification and analysis were dealt with, using statistical methods, Abnormalities were separated from the background. With geological and remote sensing surveys conducted in the area, abnormalities in sheet 1:50000 Salmas, Tazeh Shahr survey delivered the result that the study area consists mostly of granite radioactive units in a weight pull into a page or a post-conflict area of newely-formed sediments. Considering the importance of identifying and tracing the radioactive airborne geophysical data layer, combining these maps with the satellite data, the geologically promising areas for radioactive elements were introduced. Then we proceeded to the final assessment of potential radioactive elements in the ground control. Due to the high amount of uranium enriched granitic intrusion in Qushchi and its highly enriched sediments compared with the other areas, to the best of our knowledge, the causative magma masses have been highly radioactive and have been transported to the earth’s crust, albeit with no position for the of formation of uranium reserves.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Modeling
• Radioactive Elements
• Uranium and Thorium
• Exploratory Data
• Salmas