نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، صندوق پستی: 4716-19396، تهران - ایران
2 پژوهشکده چرخه سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1113-143995، تهران- ایران
چکیده
منطقه ناریگان بر اساس تقسیم‌بندی مناطق ساختاری در منطقة ایران مرکزی واقع شده است. قدیمی‌ترین سنگ‌های موجود در منطقه، مجموعة پیروکلاستیک پرکامبرین می‌باشد که توده‌های گرانیتی ناریگان با سن پرکامبرین (احتمالاً) به داخل آنها نفوذ کرده‌اند. جوان‌ترین سنگ‌های منطقه، آهک‌های کرتاسه است. سنگ‌های منطقه شامل سه گروه گرانیت ناریگان، ریولیت (کوارتز پورفیر) و ولکانیک‌های رسوبی می‌باشند. یک سری دایک‌های بازیک نیز درون این سنگ‌های گرانیتی و ریولیتی نفوذ کرده‌اند. به منظور اکتشاف کانی‌سازی اورانیوم در این منطقه مطالعة اکتشافات ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه‌ای و رادیومتری بر مبنای اکتشافات ژئوشیمیایی قبلی در مقیاس 1:100000 انجام گرفت که در این مقاله به نتایج اکتشافات ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه‌ای پرداخته می‌شود. در برداشت‌های ژئوشیمیایی این منطقه، طراحی شبکه نمونه‌برداری با توجه به میزان گسترش شبکه آبراهه‌ای، سنگ‌شناسی، دگرسانی و ویژگی‌های تکتونیکی صورت گرفت. تعداد نمونه‌برداریهای ژئوشیمیایی 2 الی 3 نمونه در هر کیلومتر مربع بود. این مطالعات در وسعتی حدود 40 کیلومتر مربع با مقیاس 1:20000 صورت گرفت. در مجموع 121 نمونه ژئوشیمی از رسوبات منطقه برداشت شد. نمونه‌های برداشت شده از رسوبات آبراهه‌ای برای عناصر As، Th، U، Mo، Pb، Zn، Cu، Fe، Co، Ni، Sr، Ce تجزیه شدند. دقت تجزیه‌ها محاسبه و پس از حصول اطمینان، داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در نهایت تلفیق داده‌های حاصل از ژئوشیمی و رادیومتری صورت گرفت و مناطق دارای پتانسیل بالا بصورت سه مجموعه آنومالی معرفی شدند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Stream-Sediment Geochemical Exploration for Uranium in Narigan Area Central Iran
نویسندگان [English]
- M Yazdi 1
- Kh Khoshnoodi 1
- M Kavand 2
- A Ashteyani 2
1
2
چکیده [English]
Uranium deposits of Iran occur mainly in the Central Iran zone. Several uranium deposits have been discovered in this zone. The Narigan area is one of the most important uranium mineralized area in this zone. The uranium bearing sequences in this area are contained in the plutonic to volcanic rocks of Narigan which intruded to the Pre-Cambrian pyroclastics rocks. Plutonic and volcanic rocks are granite, ryolite and volcanoclastic. Diabasic dykes have been intruded to these igneous rocks. The plutonic and volcanic rocks have been covered by Cretaceous limestons which seem to be youngest the rocks in this area. The aim of our project is to develop a regional exploration strategy for uranium in these igneous rocks. A grid-based sampling was planned following the results of the previous geochemical mapping at a scale of 1:100,000, integrated with geophysical data and alteration zones and outcrop of intrusive rocks. The following results are based on geological, and stream geochemical explorations in 1:20000 scale of this area. During this study 121 samples were collected from the stream sediments of <80 mesh for final sampling. Ten percent of the samples were used for checking laboratories errors. The samples were collected according to conventional methods from 30-40 cm depth of stream sediments. Finally, geochemical and radiometric data were combined and the results introduced 3 anomalies in the Narigan area.
کلیدواژه‌ها [English]
- Stream-Sediment Geochemical Exploration
- Uranium
- Narigan
- Central Iran
- 1. B.A. Samani, “Recognition of uraniferous provinces from the Precambrian of Iran,” Krystalinkum, vol. 19, 147-165 (1998).
- 2. ش. نوریان، ”مطالعه زمین‌شناسی اقتصادی و هاله‌های ژئوشیمیایی در حاشیه توده گرانیتی ناریگان،“ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز (1378).
- 3. ح. جلیلیان، ”بررسی پترولوژی و پتروگرافی گرانیت ناریگان،“ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد تهران شمال (1379).
- 4. J. Ramezani and R.D. Tucker, “The saghand region, central Iran: U-Pb geochronology, petrogenesis and implications for Gondwana tectonics,” American Journal of Science, 303, 622-665 (2003).
- 5. ز. نوریان، ”ژئوشیمی کانی‌شناسی و ژنز اورانیوم در محدوده چاه جوله، ایران مرکزی،“ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، غیر چاپ شده (1387).
- 6. خ. خشنودی، ”اکتشافات ژئوشیمیایی رسوبات آبراهه‌ای و بررسی کانی‌سازی اورانیوم در حاشیه گرانیت ناریگان یزد،“ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، غیر چاپ شده (1386).
- 7. م. یزدی، ”روش‌های مرسوم در اکتشافات ژئوشیمیایی،“ انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 148 صفحه (1381).
- 8. L.G. Boyle, “Geochemical prospecting for thorium and uranium deposits,” Elsevier Scientific Publicatios, 500 (1982).
- 9. F.J. Dahlkamp, “Uranium ore deposits,” Springer–Verlg. 449 (1993).
- 10. W.K. Fletcher, “Analytical methods in geochemical prospecting, handbook of exploration geochemistry (10),” Elsevier, Amsterdam. Vol.1, 184-206 (1981).
- 11. M. Hale and J.A. Plant, “Drinage geochemistry in mineral exploration,” Elsevier, Sci.Ltd., 120 (1994) .
- 12. F. Mrna, J. Cadek, D. Pavlu, “Methods of geochemical prospecting,” Geological survey Prague, 256 (1979).
- 13. ر. کوهی، م.ه. هادیزاده یزدی، ”اندازه‌گیری و آشکارسازی تابش‌های هستهای،“ ناشر کتابستان مشهد، ترجمه (1371).
- 14. م. یزدی، خ. خشنودی، ”کانسارهای اورانیوم گرمابی،“ انتشارات سازمان انرژی اتمی ایران، ترجمه،280 صفحه (1386).
)