نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• آمنه کارگریان
• مریم قپانوری
• مرتضی صداقت
• علیرضا اصل زعیم
• علی باقری

پژوهشکده پلاسما و گداخت هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی، صندوق پستی: 51113-14399، تهران- ایران

چکیده

در این مقاله، جهت بررسی پدیده گداخت سطحی در دستگاه مولد نوترون صنعتی، به طراحی و ساخت هدف جامد با قابلیت خنک­شوندگی پرداخته شد. در اولین قدم برای رسیدن به چنین هدفی، جنس و ضخامت لایه­ها و زیرلایه­های مناسب جهت استفاده به عنوان هدف­ جامد مولدهای نوترون صنعتی، به کمک شبیه­سازی با نرم­افزار سریم، مورد بررسی کامل قرار گرفت. سپس، با استفاده از نتایج شبیه­سازی
نمونه­هایی از هدف جامد به روش لایه­نشانی کند و پاش ساخته شد. علاوه بر این، با توجه به اهمیت دمای هدف و اثرگذاری آن در گداخت سطحی، به کمک شبیه­سازی با نرم­افزار کامسول، سامانه خنک­کننده­ای طراحی و سپس ساخته شد. هم‌چنین، با توجه به ولتاژ بالای اعمالی به هدف و در تماس بودن آن با سامانه خنک­کننده، به منظور عایق­کاری آن، عایق­های الکتریکی مختلف مورد مطالعه قرار گرفته و عایق مناسبی طراحی و ساخته شد. در ادامه و به منظور امکان آزمون هدف­های جامد و بخش­های جانبی آن، سیستم خلأ مناسبی طراحی و ساخته شد. در نهایت، پس از طراحی و ساخت کلیه بخش­ها، سامانه جهت آزمون نهایی، مونتاژ و راه‌اندازی شد. در آزمون­های انجام شده با گاز دوتریوم، شار نوترون به کمک آشکارساز 6411LB اندازه­گیری گردید. در ولتاژ حدود 25 کیلوولت و جریان حدود 20 میلی­آمپر، موفق به تولید نوترون با شار n/s 10⁵×6 شدیم. این میزان شار نوترونی افزایش دوبرابری نرخ نوترون تولیدی در اثر پدیده گداخت سطحی را نشان می­دهد.

کلیدواژه‌ها

• گداخت سطحی
• هدف خنک‌شونده
• نوترون‌های سریع
• نرم‌افزار سریم
• نرم‌افزار کامسول

عنوان مقاله [English]

Design and construction of a solid target with a cooling system to investigate the surface fusion phenomenon

نویسندگان [English]

• A. Kargaryan
• M. Ghapanvari
• M. Sedaghat
• A. Aslezaeem
• A. Bagheri

Plasma and Nuclear Fusion Research School, Nuclear Science and Technology Research Institute, AEOI, P.O. Box: 14399-51113, Tehran, Iran

چکیده [English]

In this paper, in order to investigate the surface fusion phenomenon in an industrial neutron generator, a solid target with cooling capability was designed and constructed. The first step to achieving this goal is to thoroughly investigate the material and thickness of the layers and substrates suitable for use as solid targets for industrial neutron generators, using SRIM-code simulations. Then, using the simulation results, samples of the solid target were constructed by the sputtering coating method. In addition, due to the importance of the target temperature and its effect on surface fusion, the cooling system using COMSOL multiple physics simulation software, was designed and built. In addition, to insulate the high voltage applied to the target which is in contact with the cooling system, various electrical insulators were studied and suitable insulation was selected, designed, and manufactured. Then, to test the solid targets and their side parts, a suitable vacuum system was designed and constructed. Finally, after designing and constructing all the parts, the system was assembled and set up for final testing. In deuterium filling gas tests, the neutron flux was measured using the LB6411, ³He detector. At around 25 kV voltage and 20 mA current, we were able to detect neutrons with the rate of 6 × 10⁵ n/s, which was a sign of success. This amount of neutron production indicates duplication of the neutron rate produced by the surface fusion phenomenon.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fusion surface
• Cooling target
• Fast neutrons
• SRIM software
• Camsol software