نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 شرکت اکتشاف و تأمین مواد اولیه صنعت هسته‌ای (امکا)، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1339-14155، تهران-ایران

2 دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صندوق پستی: 15914، تهران-ایران

3 پژوهشکده چرخه سوخت هسته‌ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران

چکیده

در راستای اجرای طرح سراسری اکتشاف ذخایر اورانیم در ایران مرکزی توسط سازمان انرژی اتمی ایران، برگه‌ی 000‚1:100 اسفوردی واقع در استان یزد و در حد فاصل شهرهای بافق و بهاباد مورد پی­جویی و اکتشاف مقدماتی قرار گرفت. به منظور پتانسیل­یابی عناصر پرتوزا در این برگه، از نتایج تجزیه‌ی نمونه­های رسوب آبراهه­ای برداشت شده توسط سازمان زمین­شناسی کشور استفاده شد. چون عناصر اورانیم و توریم و هم‌چنین عناصر خاکی نادر مورد تجزیه قرار نگرفته بودند، از ردیاب­های اورانیم برای بررسی استفاده شد. فرایند پردازش داده­ها شامل بهنجارسازی داده­ها، بررسی­های تک­متغیره و چندمتغیره و در نهایت ترسیم و تفسیر نقشه‌ی آنومالی عناصر است. با توجه به نتایج به دست آمده از بررسی­های ژئوشیمی، سه محدوده به عنوان مناطق پتانسیل­دار برای ذخایر اورانیم معرفی شد. این سه محدوده توالی­های مارن و کانگلومرا در
شمال‌غرب ناحیه، جنوب توده‌ی گرانیتی زریگان و توالی­های ماسه­سنگی همراه با توده­های کوچک نفوذی در محدوده‌ی اطراف معدن اسفوردی و حد فاصل آن تا حوالی معدن کوشک است. با توجه به نتایج حاصله، می­توان گفت که برگه‌ی اسفوردی به لحاظ ذخایر اورانیم رسوبی اهمیت زیادی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Potential Map Ping and Regional Geochemical Exploration of Uranium by Using Tracers in Esfordi 1:100,000 Sheet

نویسندگان [English]

  • Y Ghanbari 1
  • S Saen 2
  • A memar 3

1

2

3

چکیده [English]

According to Atomic Energy Organization of Iran (AEOI) Uranium exploration program in Central Iran, Esfordi 1:100,000 sheet which is located in Yazd province, between Bafq & Behabad cities was prospected. The analysis result of the stream sediment samples which were collected by the Geography Society of Iran (GSI) have been used for radioactive resources of this area. Due to lacking of uranium, thorium and Rare Earth Elements (REE) analysis data, the uranium tracers have been used. The data processing, i.e. normalization, univariate and multivariate analysis were studied and ultimately, anomalies maps were prepared. Three uranium potential areas were introduced. These areas include marl and conglomerate sequence in North-west of region, south of Zarigan granite and sandstone sequence with aplites between Esfordi mine and Kooshk mine. Thus, Esfordi sheet is important as a sediment hosted uranium deposit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Radioactive Elements
  • Stream Sediment
  • Tracer Elements
  • Esfordi
  1.  

     

    1. 1.    M. Tauchid, D.H. Underhill, “Uranium deposits of the world,” Proceeding  of  Exploration 97, 177- 180 (1997).

     

    1. 2.    F.J. Dahlkamp, “Uranium ore deposits,” Springer & Exploration Techniques. V. 460, 23-24 (1993).

     

    1. 3.    V.G. Melkov, “Methods of prospecting for uranium deposits,” Journal of Nuclear Energy. V. 3, 158-167 (1956).

     

    1. 4.    ب. سامانی، ”زمین­شناسی اورانیم و منابع آن،“ پایگاه ملی داده­های علوم زمین کشور (1382).                                                          

     

    1. 5.    ا. مشکانی، ”گزارش اکتشافات ژئوشیمیایی در برگه 1:100000 اسفوردی،“ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور (1382).                                                                                      

     

    1. 6.    خ. جمشیدی، ع. افشاریان­زاده، م. سهیلی، م. مهدوی، ”شرح نقشه زمین­شناسی برگه 1:100،000 اسفوردی،“ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، چاپ افست تهران (1370).                     

     

    1. 7.    L.S. Labaschange, R. Holdsworth, T. Stone, “Regional stream sediment geochemical survey of south africa,” Journal of Geochemical Exploration. V. 47, 283-296 (1993).

     

    1. 8.    ع.ا. حسنی‌پاک، م. شرف‌الدین، ”تحلیل داده‌های اکتشافی،“ تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران (1380).                 

     

    1. 9.    س. پرند، ”روش­های اکتشاف ژئوشیمیایی ذخایر معدنی،“ تهران، انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور (1375).  

     

     

     

     

    1. 10.              A. Zielinski, Robert, “Tuffaceous sediments as source roks for uranium: a case study of the white river formation. Wyoming,” Journal of Geochemical Exploration. V. 18, 285-306 (1983).

     

    1. 11.              A. Sadeghi, Steele, F. Kenneth, “Use of stream sediment elemental enrichment factors in geochemical exploration for carbonatite & uranium, arkansas, U.S.A.,” Journal of Geochemical Exploration. V. 32, 279-286 (1989).

     

    1. 12.              ا. حبیب­نیا، ”مطالعه زمین­شناسی اقتصادی و ارزیابی پتانسیل اکتشافی اورانیم و سایر عناصر پرتوزا در ورقه 1:50000 مغانجق با استفاده از داده­های ژئوشیمی رسوبات آبراهه­ای،“ پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (1385).                                                             

     

    1. 13.              G.J.S.ed. Govet, “Hand book of exploration geochemistry,” Amesterdam: Elsevier (1994).

     

    1. 14.              L. James, Jr. Jerden, “Geochemical coupling of uranium & phosphorous in soils overlying an unmined uranium deposit: coles hill, virjinia,” Journal of Geochemical Exploration. V. 91, 56-70 (2006).

     

    1. 15.              International Atomic Energy Agency (IAEA), “Critical Geochemical Exploration for Uranium,” IAEA-TECDOC Technical Reports Series No. 284, IAEA, Vienna, Austria (1998).

     

    16. W. Rose, Arthur; J. Wright, Robert, “Geochemical exploration models for sedimentary uranium deposits,” Journal of Geochemical Exploration. V. 13, 153-179 (1980).