چکیده توکامک یکی از دستگاه‌های مغناطیسی محصورساز پلاسما است که در آن پلاسما تحت تأثیر میدان‌های الکترومغناطیسی قطبی و چنبره‌ای بسیار قوی، گرم و متراکم می‌شود. هم اکنون در مسیر تحقیقات گداخت هسته‌ای در تولید انرژی پاک و ارزان قیمت یکی از انتخاب‌های مناسب و مورد توجه توکامک می‌باشد، و به نظر می‌رسد که ساخت توکامک بین‌المللی ایتر در فرانسه رویای بشر را برای ایجاد یک نیروگاه گداخت اقتصادی عملی سازد. در این مقاله به مسئله تعادل و ترابرد الکترومغناطیسی پلاسمای توکامک و معادله‌های حاکم بر آن پرداخته و برای دستیابی به آرایش مناسبی از پلاسما در توکامک دماوند که از کشیدگی بالایی برخوردار است، به حل تفصیلی معادله‌ها به روش عددی و تحلیلی می‌پردازیم. در نهایت سناریویی از تحولات مکانی- زمانی پلاسما در توکامک دماوند را با تلفیق معادله‌های تعادل و ترابرد به شکل هم‌زمان یا خودسازگار به دست می‌آوریم. نکته‌ی خاص در بررسی و مطالعه‌ی شارهای به دست آمده مشاهده‌ی آرایش جداساز در توکامکی کوچک با سطح مقطع کشیده و نسبت بالا از نوع دماوند است. آرایش جداساز، مشخصه‌ی‌ توکامک‌های پیشرفته‌ای چون JET بوده و یکی از قابلیت‌های اساسی در آن‌ها به شمار می‌رود. بدین‌ترتیب امکان طراحی منحرف‌کننده در توکامک دماوند به منظور مطالعه‌ی برهم‌کنش پلاسما و جداره و همچنین چگونگی دریافت انرژی از پلاسما مطرح و میسر می‌گردد.

چکیده ساماریم- 153 یکی از رادیونوکلیدهایی است که در تهیه‌ی رادیوداروهای کاهش‌دهنده‌ی دردهای استخوانی ناشی از متاستازهای سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین، آگاهی از انواع و میزان ناخالصی‌ها در فرایند تولید این رادیونوکلید از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این تحقیق ارزیابی نظری و تجربی ناخالصی‌های تولید شده (Eu¹⁵⁴، Eu¹⁵⁵ و Eu¹⁵⁶) در فرایند تولید Sm¹⁵³ از طریق پرتودهی ساماریم طبیعی و مقایسه نتایج آن‌ها می‌باشد. در این تجربه در واقع از نیمه‌عمرهای طولانی‌تر ناخالصی‌ها، نسبت به نیمه‌عمر Sm¹⁵³ بهره جسته شد و طیف‌های گاما در زمان‌های مختلف بعد از پرتودهی ثبت گردید. بر این اساس، نتایج نظری و تجربی موافقت خوبی با هم داشته و ارزیابی دقیقی را از انواع و میزان ناخالصی‌ها ارایه می‌کنند.

چکیده انتشار پرتو X سخت در توکامک دماوند، هم‌زمان با تحول زمانی جریان پلاسما و ولتاژ حلقه، مورد بررسی قرار گرفته است. در این کار تجربی شات‌هایی را در نظر گرفته‌ایم که در آن‌ها جریان پلاسما از 17 تا kA32 تغییر می‌کرد. تحول زمانی جریان پلاسما تا مرحله‌ی گسیختگی، تحول زمانی ولتاژ حلقه و پرتو X منتشره تجزیه و تحلیل شده است. در جریان‌های کم‌تر از kA20 پرتو X سخت به هنگام مرحله‌ی گسیختگی مشاهده می‌شود و مدت دوام تخلیه کم‌تر از ms10 می‌باشد، ولی برای جریان‌های پلاسمای بیش‌تر از kA20، پرتو X سخت از شروع تخلیه تا گسیختگی پلاسما که حدود ms20 طول می‌کشد مشاهده می‌شود. دو روند تولید الکترون گریزان در این توکامک ملاحظه می‌شود. روند اول مشابه با مشاهدات انجام یافته در سایر توکامک‌ها و به هنگام گسیختگی است. این روند با استفاده از نظریه دریسر تولید الکترون گریزان، قابل درک است. روند دوم که تقریباً از شروع تا پایان تخلیه قابل مشاهده است با پدیده‌ی بهمن مرتبط می‌باشد.

چکیده پایداری نور خروجی، قدرت تفکیک انرژی و بازده سوسوزنی در طیف‌نگاری پرتو گاما از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به تغییرات دمای ناشی از شرایط اندازه‌گیری و تأثیر آن بر تابع پاسخ سوسوزن‌های یدور سدیم NaI(Tl) و اکسید ژرمنات بیسموت BGO، به بررسی اثر دما بر سوسوزن‌های یدور سدیم NaI(Tl) و اکسید ژرمنات بیسموت BGO در محدوده‌ی نسبتاً وسیعی از دما پرداخته شده است. اندازه‌گیری‌ها روی کریستال‌هایی با ابعاد ″3×″3Ø و ″2×″2Ø، در گستره‌ی دمایی 30- تا ^ºC70+ و در محدوده‌ی انرژی گامایی 600 تا keV1400 انجام شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند که نوع و ابعاد سوسوزن در پاسخ آن نسبت به تغییرات دما به ویژه در مورد سوسوزن BGO بسیار مؤثر است. به علت یکپارچه بودن لوله‌ی تکثیرکننده‌ی فوتونی و سوسوزن، بررسی اثر دما بر سوسوزن به تنهایی دشوار است. از این جهت ابتدا اثر دما بر کل سیستم (سوسوزن و لوله‌ی تکثیرکننده‌ی فوتونی) مورد بررسی قرار گرفته، سپس تأثیر این تغییرات به طور جداگانه بر لوله‌ی تکثیرکننده‌ی فوتونی مطالعه شده است. در اثر افزایش دما شدت نور خروجی و بازده سوسوزن کاهش یافت، هم‌چنین از قدرت تفکیک انرژی سوسوزن کاسته شد، در حالی‌که کاهش دما بر تابع پاسخ سوسوزن تأثیر معکوس نشان داد.

چکیده آشکارسازهای حساس به محل ورود تابش، آشکارسازهایی هستند که می‌توانند محل ورود تابش را تعیین کنند. یکی از انواع این آشکارسازها، شمارگرهای گازی تناسبی هستند. آشکارسازهای گازی حساس به محل ورود تابش عموماً به دو روش تقسیم بار و زمان صعود کار می‌کنند. در این تحقیق ضمن مرور روش تقسیم بار به منظور مقایسه، روشی ارایه می‌شود که بر پایه‌ی تغییر فاصله‌ی بین الکترودها استوار است. برای آشکارساز گازی تناسبی ساخته شده با این روش، نمودارهایی ارایه خواهد شد که نشان می‌دهند این روش هم می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای آشکارسازی محل ورود تابش کم انرژی به شمار آید. با توجه به نتایج به دست آمده، از این روش نمی‌توان برای طول‌های بلند آشکارساز استفاده نمود. قدرت تفکیک مکانی از 0.1  تا mm1 در طول 15 سانتی‌متر از حجم حساس شمارگر تغییر می‌کند.

چکیده در این پژوهش، برای نخستین بار در ایران جداسازی لیزری مولکولی ایزوتوپ C¹³ به انجام رسیده است. برای این کار، یک لیزر ₃NH با دمش لیزر ₂TEA CO طراحی و راه‌اندازی شد که دارای یک خروجی تپی با انرژی 350 تا mJ400 و پهنای زمانی ns100 در طول موج 12.812µm  بوده است. تپهای این لیزر در یک اتاقک پرتودهی محتوی بخار ₄CCl در فشارهای 0.1 تا mbar1 کانونی شدند و رخداد فرایند تفکیک چند فوتونی با گزینندگی بیشینه‏ی برابر 4=S برای گونهی مولکولی ₄CCl¹² به انجام رسید. ضریب جداسازی بیشینه‌ی به دست آمده در این رشته از آزمایشها برابر 7=β بوده است.

چکیده بر اساس روش بسط نودال یک برنامه کامپیوتری برای حل معادله‌ی پخش مستقل از زمان در رآکتورهای با مجتمع سوخت مربعی بسط داده شده است. در این مقاله به نحوه‌ی محاسبه‌ی ضریب تکثیر مؤثر، شار در گروه‌های مختلف و توزیع قدرت با استفاده از روش بسط نودال پرداخته شده است. پس از مختصر توضیحی درباره‌ی روش‌های محاسباتی تفاضل محدود و اجزای محدود، از مقایسه نتایج آن‌ها با روش بسط نودال، برتری روش نودال اثبات شده است. نتایج به دست آمده از روش بسط نودال با مسایل آزمون معروف مقایسه شده‌اند که توافق خوبی بین آن‌ها مشاهده می‌شود.

چکیده در این بررسی غلظت Ra²²⁶ در 42 نمونه مربوط به 14 نوع آب معدنی بطری شده‌ی موجود در بازار تهران اندازه‌گیری شده است. برای تعیین میزان پرتوزایی آب‌های معدنی از روش آزادسازی گاز رادن ناشی از انحلال سولفات رادیم در EDTA (نمک دی سدیک اتیلن دی آمین تترا استیک اسید) استفاده شده است. نتایج به دست آمده میزان Ra²²⁶ را در نمونه‌های آب معدنی آزمایش شده، بین 2 تا 12.3  میلی بکرل در لیتر (^1-mBq l) نشان می‌دهد که در مقایسه با میزان مجاز رادیم در آب‌های آشامیدنی که طبق استانداردهای بین‌المللی تا ^1-mBq l100 تعیین شده است، دارای سطح پرتوزایی پایینی می‌باشد. در صورتی‌که میزان مصرف آب معدنی در ایران را حدود 40 لیتر در سال، در نظر بگیریم، دز مؤثر مجموع⁽¹⁾ سالیانه آن برای بزرگسالان 0.138 µSv  محاسبه می‌گردد.

چکیده در این تحقیق تابع تحریک واکنش‌های هسته‌ای Cd^109natAg(p, n)، Cd¹⁰⁹n)2 ^natAg(d,، Cd¹⁰⁹In→^109natIn(p, pxn)، Cd^109natCd(p, Pxn) و Cd^109natPd(α, xn)  با استفاده از کد ALICE محاسبه گردید. ضخامت مورد نیاز هدف برای هر یک از واکنش‌های فوق توسط کد SRIM تعیین گردید. بهره‌ی تولید کادمیم-109 با توجه به تابع تحریک محاسبه شد. مسئله‌ی انتقال حرارت هدف در مورد هر یک از واکنش‌های هسته‌ای فوق بررسی شد. بهترین واکنش هسته‌ای برای تولید این رادیوایزوتوپ در شتاب‌دهنده تعیین شد.

چکیده در راستای تهیه‌ی اطلاعات ژئومغناطیسی و گرانی تصحیح شده از نظر توپوگرافی و قراردادن آن‌ها (که برای اکتشاف منابع معدنی از جمله اورانیم استفاده می‌شوند) بر روی یک سطح مسطح، به طراحی و تولید دو برنامه‌ی رایانه‌ای اقدام شد. با این کار می‌توان برآورد عمق کانسار (مثلاً کانسار اورانیم) نسبت به سطح زمین را دقیق‌تر انجام داد. این برنامه‌های رایانه‌ای که عبارت‌‌اند از: Pinit و Unev2fla در محیط فرترن نوشته شده‌اند. روش‌های متعارف ادامه به طرف بالا و یا ادامه به طرف پایین برای انتقال اطلاعات از یک سطح مسطح به سطح مسطح دیگر به کار می‌روند و برای هم ارتفاع کردن اطلاعات مناسب نمی‌باشند. از جمله روش‌هایی که می‌توان برای انتقال اطلاعات از یک سطح نامنظم به یک سطح مسطح از آن بهره برد استفاده از سری تیلور است که در طراحی و تولید این برنامه‌های رایانه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. از این به بعد این برنامه‌ها می‌توانند در پروژه‌های کاربردی ژئوفیزیکی برای بالا بردن دقت تعیین عمق مورد استفاده قرار گیرند.