دوره و شماره: دوره 29، شماره 3 - شماره پیاپی 45، آذر 1387، صفحه 1-48 

شناسایی ترکیب کانی‌های اورانیوم با استفاده از میکروسکوپ روبشی پروتون

صفحه 1-6

داوود آقاعلی گل؛ محمدرضا کتابداری؛ پروین اولیائی؛ علی باقی زاده؛ فرح شکوهی؛ محمد لامعی رشتی؛ محمد فرمهینی فراهانی؛ محمود مرادی

چکیده در این مقاله توزیع عنصر اورانیوم و عناصر دیگر موجود در کانی‌های اورانیوم‌دار در مقیاس میکرونی با استفاده از میکروسکوپ روبشی پروتون (Micro-PIXE) بررسی شده است. با استفاده از توزیع عنصری بدست آمده برای عناصر موجود در کانی‌ها، همبستگی توزیع عنصر اورانیوم و عناصر دیگر موجود در نمونه‌ها مشخص شده است. این نتایج نشان می‌دهد که در این کانی‌ها، کانی‌های اورانیوم‌دار با کانی‌های آهن احاطه شده‌اند. همچنین با استفاده از ذرات برگشتی از نمونه (Micro-RBS)، عناصر سبک موجود در کانی‌ها به دست آمده است که با استفاده از آنها، می‌توان نوع ترکیبی عناصر موجود در نمونه را تعیین کرد.

تعیین سن نمونه‌های صدف سواحل جنوبی ایران به روش سالیابی با رادیو‌کربن

صفحه 7-11

فرید اصغری زاده؛ بهرام سلیمی؛ محمد قنادی مراغه؛ امید هوچقانی

چکیده در این تحقیق جهت تعیین سن صدف‌های فسیلی بدست آمده از مناطق سواحل جنوبی ایران روش سالیابی با رادیوکربن مورد استفاده قرار گرفته است. بطور کلی سالیابی با رادیوکربن در بسیاری از رشته‌ها مانند باستان‌شناسی، زمین‌شناسی و اقیانوس‌شناسی کاربرد وسیعی دارد. در این روش پس از انجام مراحل اولیه فیزیکی و شیمیایی بر روی نمونه‌ها با استفاده از دستگاه سنتز بنزن، کربن به بنزن سنتز شد. بنزن سنتز شده حداقل به میزان یک گرم با مقدار 12 میلی‌لیتر سنتیلاتور تجاری Hisafe3 مخلوط گردید. جهت تعیین میزان غلظت پرتوزایی 14C از دستگاه شمارنده سنتیلاسیون مایع استفاده شد. با استفاده از مقادیر بدست آمده از اندازه‌گیری بتای نمونه‌های سنتزی برحسب شمارش بر دقیقه (cpm) و شمارش نمونه بنزن سنتز شده از استاندارد مدرن اگسالیک اسید، محاسبه سن روی نمونه‌ها انجام گرفت. نتایج بدست آمده، سن 8 نمونه مورد بررسی را برحسب BP (قبل از سال 1950) در محدوده مقادیری از ٢١۰ تا ۳٨٩۰ سال نشان داد. بازده دستگاه شمارنده سنتیلاسیون مایع بکار رفته در این اندازه‌گیری‌ها برای شمارش ذرات بتای رادیوکربن حدود ٩٢% و میزان خطای محاسبه نتایج برای نمونه‌هایی با سن کم 40± سال و برای نمونه‌های با قدمت زیاد 100± سال بدست آمد.

محاسبات نوترونیک وابسته به زمان و مکان با استفاده از کد مونت‌کارلوی TDMC

صفحه 12-19

محسن شایسته؛ مجید شهریاری؛ غلامرضا رئیس علی

چکیده بر اساس روش مونت کارلو، رفتار وابسته به زمان رآکتورهای شکافت شبیه‌سازی شده و کدی با عنوان TDMC برای حساب کردن پارامترهای نوترونی توسعه داده شده است. پارامترهایی مانند رآکتیویته، طول عمر نوترون، توزیع مکانی شار و قدرت سیستم با احتساب چندین گروه نوترون تأخیری بصورت تابعی از زمان قابل حساب کردن با این کد می‌باشند. امکان تغییر در ترکیب مواد و مرزهای سیستم بصورت تابعی از زمان، از قابلیت‌های این کد است. نتایج بدست آمده توافق خوبی را با مقادیر بدست آمده از سایر روش‌های متداول نشان می‌دهد.

بررسی دینامیک غیرخطی دو بعدی، سه‌بعدی و چهار بعدی رآکتورهای شکافت و پارامترهای مؤثر بر رفتار آن

صفحه 20-27

مجتبی تاجیک؛ عباس قاسمی زاده

چکیده در این کار تحقیقاتی، پارامترهای رآکتور فیزیکی جدیدی برای راکتورهای هسته‌ای معرفی کرده‌ایم که تغییر آنها باعث تغییر رفتار کیفی رآکتور می‌گردد. بر این اساس، فرمول‌بندی دینامیکی غیرخطی دو بعدی، سه بعدی و چهار بعدی با در نظر گرفتن تقریباً تمامی پارامترهای مؤثر بر رفتار رآکتور، به منظور توصیف سیستم‌های رآکتور شکافت هسته‌ای ارائه کرده‌ایم. با توجه به این معادلات، پایداری و ناپایداری سیستم دینامیکی ارائه شده و شرایط ایجاد پایداری در این سیستم‌ها، با استفاده از دو روش تحلیلی و عددی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیقات نشان داده‌ایم دو پارامتر زمان میانگین اقامت انرژی در سوخت و خنک‌کننده و هم چنین نسبت‌های آنها، بیشترین تأثیر کیفی را بر رفتار دینامیکی یک رآکتور شکافت هسته‌ای نوعی داشته و افزایش یا کاهش آن از حد مشخصی، می‌تواند منجر به ایجاد پایداری و ناپایداری در سیستم مورد نظر گردد.

جداسازی یون‌های آهن (III) از محلول فروشویی اسیدی سنگ‌های متاسوماتیت ساغند با استفاده از رزین‌های‌ آنیونی

صفحه 28-32

صدیقه چراغ پور؛ سعید علمدار میلانی؛ مهدی سالاری راد؛ محمد کیائی

چکیده با توجه به وجود یون­های آهن در محلول­های فروشویی مواد معدنی، به ویژه در محلول فروشویی کانسنگ اورانیوم ساغند، همچنین با توجه به غلظت نسبتاً کم این یون­ها در محلول­های رقیق­شده، لزوم حذف یون­های آهن به روش تبادل یونی آشکار می­گردد. محلول فروشویی کلریدی، حاصل فرایند انحلال کانسنگ اورانیوم به وسیله کلریدریک اسید بوده و حاوی یون­های آهن (III) می­باشد. برای جداسازی این یون­ها و خالص­سازی محلول اصلی به منظور فراوری بهتر عناصر نادر خاکی، اورانیوم و توریوم ابتدا آزمایش­ها بر روی محلول ساختگی انجام گرفت؛ بدین منظور از رزین­های آنیونی استفاده شد. توانایی چند رزین بررسی و مشخص شد درصد جذب یون­های آهن از محلول کلریدی به عواملی مانند غلظت اسید، نوع رزین و اندازه­ ذرات رزین وابسته است. نتایج آزمایش­ها نشان ­داد که رزین Dowex 1X4 با دانه­بندی 200-400 مش بهترین بازیابی (91% جذب) را در جذب یون­های آهن دارد. رزین انتخابی روی محلول فروشویی کانسنگ اورانیوم نیز آزمایش شد. میزان جذب آهن از این محلول، 79%  بود که با توجه به وجود یون­های مختلف دیگر در محلول فروشویی، قابل قبول می­باشد.

انتخاب واکنش مناسب و تعیین پارامترهای پرتودهی برای تولید پالادیوم-103

صفحه 33-38

مهدی صادقی؛ حسین آفریده؛ محمدرضا انصاف؛ نامی شادان پور؛ محسن کیومرثی

چکیده  برای داشتن بهترین بهره از نمودار سطح مقطع واکنش 103Rh(p,n)103Pd و برای پرهیز از تولید ناخالصی 101Pd باید انرژی پروتون فرودی MeV18 و انرژی خروجی ذرات MeV5 باشد (حاصل از کد ALICE و نتایج تجربی). بر اساس کد SRIM، ضخامت لایه رودیوم در زاویه 90 درجه پرتابه نسبت به هدف باید µm480 باشد. برای کاهش ضخامت لایه رودیوم (در نتیجه کاستن قیمت هدف رودیوم) زاویه پرتابه نسبت به هدف 6 درجه تنظیم شده است تا ضخامت به µm 48 کاهش یابد.

تعیین غلظت کریپتوفیکس 2، 2، 2 در رادیوداروی [18F]FDG

صفحه 39-43

مهدی اخلاقی؛ امیررضا جلیلیان

چکیده غلظت کریپتوفیکس 2،2،2 در محلول‌های [18F]FDG و استانداردهای کریپتوفیکس 2،2،2 به دو روش آشکارسازی (ترکیب کریپتوفیکس 2،2،2) با بخار ید و معرف یدوپلاتینات تعیین شد. در هر دو روش، تفاوت غلظت محلول‌های کریپتوفیکس، به صورت تفاوت در شدت رنگ لکه‌های آشکار شده بر روی TLC نمایان شد. حد تشخیص کریپتوفیکس با بخار ید و معرف یدوپلاتیتات به ترتیب ppm25 و ppm2 می‌باشد. هر دو روش را می‌توان برای پذیرش یا عدم پذیرش کیفیت رادیودارو برای تزریق وریدی بکار برد، اما روش دوم به علت نتیجه‌گیری در مدت زمان کوتاه‌تر، مناسب‌تر می‌باشد.

Distribution of Impurities Concentration in Nucleate Boiling

صفحه 44-48

G.R Jahanfarnia

چکیده The development of the mathematical model of mass transfer and diffusion process can determine the behavior of dissolved impurities in the flow boiling within viscous sublayer. Application of a new model to calculate the distribution of dissolved impuritiesconcentration within viscous sublayer and estimation of its thickness based on heat conduction layer and evaporation layer (macro-microlayer model) is the major goal of this study.