چکیده بررسی ساختار بلوری به روش‌های آنالیز به وسیلة باریکه یونی، افق جدیدی از درک ساختار بلوری و نقص‌های موجود در بلور را امروزه به روی پژوهشگران گشوده است. در این مقاله بطور خلاصه مفاهیم و کاربردهای آنالیز RBS-Channeling در بررسی ساختار بلوری مواد معرفی می‌شود؛ مختصری هم از کاربردهای این روش آنالیز در زمینه بررسی نمونه‌های نیمرسانا گنجانده شده است.

چکیده خرما از نوع مضافتی در سه دمای ثابت ^ºC25 (محیط)، ^ºC4 (یخچال) و ^ºC18- (فریزر) به دور از آلودگی ثانویه در بسته‌بندی مناسب، به مدت شش ماه نگهداری شدند. برای هر نمونه در این دماها، یک نمونه به عنوان کنترل (پرتوندیده) و سه نمونه هر یک با دزهای 0.5، 1.0  و 2.5  کیلوگری با اشعه گاما (⁶⁰Co) پرتودهی شدند. در هر ماه نمونه‌ها از نظر کل میکروب‌ها و قارچ‌ها (کپک‌ها و مخمرها) بررسی و با نمونه‌های کنترل (پرتوندیده) آنها مقایسه شدند. علاوه بر این نمونه‌ها از جنبه کنترل شیمیایی (رطوبت و قند) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این بررسی‌ها نشان می‌دهند که شرایط مناسب از نظر کنترل میکروبی و شیمیایی در مدت انبارمانی (شش ماه) جهت تثبیت کیفیت خرما، نمونة پرتودیده با دز 0.5 کیلوگری و نگهداری شده در دمای ^ºC4 (یخچال) می‌باشد.

چکیده این تحقیق به منظور بررسی پتانسیل سیدروفور سویه‌های بومی سودوموناس‌های فلورسنت در جذب روی نشاندار (⁶⁵Zn) در سال 1384 انجام گرفته است. برای این منظور 201 جدایه از گونه‌های Pseudomonas putida، P. fluorescens و P. aeruginosa از مزارع گندم مناطق مختلف ایران جداسازی شدند. توان تولید سیدروفور سویه‌ها با استفاده از محیط جامد حاوی کرم آزورل اس (CAS-agar) مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور استخراج سیدروفور، سویه­های برتر تولید کننده سیدروفور از هر گونه انتخاب و در محیط استاندارد سوکسینات (SSM) به مدت 72 ساعت در دمای  Cْ28 رشد داده شدند. سپس باکتری‌ها با سانتریفوژ 10000 دور در دقیقه به مدت 20 دقیقه، ته‌نشین شدند و محلول رویی پس از صاف شدن با صافی غشائی (0.22 μ) ، به عنوان منبع سیدروفور در آزمایش­ها استفاده شد. ارزیابی جذب و انتقال روی با استفاده از کمپلکس سیدروفور باکتری‌ها با ⁶⁵Zn(Zn-siderophore) بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با 3 تکرار و در مقایسه با سیدروفور استاندارد دسفرواکسامین (DFOB) انجام گرفت. این آزمایش در شرایط هیدروپونیک بر روی دو رقم گندم Triticum aestivum L.)) کارا از نظر تولید فیتوسیدروفورها (طبسی) و غیرکارا (یاواروس) در آزمایشگاه بیولوژی مؤسسه تحقیقات خاک و آب انجام گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در میان سیدروفور گونه­های مورد مطالعه، کمپلکس سیدروفور P. putida بالاترین پتانسیل را در قابلیت جذب ⁶⁵Zn برای گندم داشت و حتی با میزان جذب شده این عنصر توسط سیدروفور استاندارد برابری می‌کرد. میزان جذب ⁶⁵Zn توسط گیاه ازکمپلکس این گونه در مقایسه با سیدروفور استاندارد (DFOB)، به 83 درصد رسید. اثر اصلی باکتری (نوع سیدروفور) در مقدار جذب روی نشان‌دار معنی‌دار بود که ممکن است ناشی از وجود اختلاف در ساختار شیمیایی سیدروفورها باشد. مقدار روی انتقال­یافته به اندامهای هوایی هر دو رقم گندم از کمپلکس سیدروفور
P. putida با ⁶⁵Zn بیشتر از کمپلکس سیدروفور دو گونه دیگر سودوموناس بود. همچنین نتایج نشان داد که مقدار ⁶⁵Zn بیشتری در ریشه رقم یاواروس نسبت به رقم طبسی تجمع یافته و درصد کمی از آن به اندامهای هوایی انتقال یافت. توان کمپلکس سیدروفور سویه­ها در تأمین Zn برای گندم به صورت Sid-DFOB> Sid-P. putida> Sid-P. fluorescens> Sid-P. aeruginosa کاهش یافت. با عنایت به توانمندی P. putida در تولید کمپلکس سیدروفور- Zn با بیشترین قابلیت جذب برای گندم، این گونه را می‌توان گونه تولید کننده زینکوفور (Zincophore) نیز نامگذاری نمود.

چکیده در این مطالعه واکنش فلوئوراسیون ذرات دی‌اکسید اورانیوم و تبدیل آن به هگزافلوئورید اورانیوم بر اساس مدل واکنش همگن در بخش ماده واسطه و واکنش سطحی بر روی هسته واکنش نداده مورد مدلسازی و شبیه‌سازی قرار گرفته است. این مهم به منظور اصلاح معایب و ضعف‌های مدل‌های قبلی ارائه شده که عموماً بر مبنای انجام واکنش‌های تولید (UO₂F₂) و UF₆ به ترتیب در سطح هسته واکنش نداده و سطح ماده واسطه تبیین گردیده‌اند صورت گرفته است. گرچه مدلهای قبلی منجر به ارائه راه‌حل‌های تحلیلی برای پیش‌بینی درصد تبدیل و شدت واکنش‌ها شده‌اند، با وجود این به دلیل اهمیت پدیده نفوذ گاز در ماده حد واسط و انجام واکنش در توده آن از یکسو و تأثیر شرایط عملیاتی مانند دما و اندازه ذرات بر توزیع غلظت گاز و شدت واکنش‌ها، نمی‌توان به نتایج آنها در کلیه دامنه‌های عملیاتی اعتماد کرد. بنابراین، معادلات حاکم بر مبنای قانون بقای جرم جزیی تبیین و برای اولین بار معادلات بدون بعدی با کاربری ویژه در حل معادلات با روش‌های عددی جهت پیش‌بینی مقادیر سرعت واکنش و محصولات میانی و نهایی واکنش بدست آمده است. مقایسه نتایج مدل با نتایج ارائه شده مربوط به پیشرفت واکنش و تغییرات درصد تبدیل مواد موجود در آن بیانگر دقت قابل قبول این مدل می‌باشد. همچنین پس از تأیید دقت مدل، تأثیر پارامترهای عملیاتی شامل دمای واکنش و اندازه ذرات بر شدت واکنش و درصدهای تبدیل مواد واسطه و نهایی، مورد بررسی قرار گرفته است.

چکیده مطالعات خواص‌سنجی و تعیین درجة آزادی کانسنگ‌ها اولین مراحل کانه‌آرائی می‌باشند. این مطالعات جهت تعیین شرایط بهینة خردایش، انتخاب فرایندهای جدایش اولیه و تعیین روش‌های پرعیارسازی از اهمیت زیادی برخوردارند. کانسنگ اورانیوم معدن خشومی با عیار متوسط ppm1540 در حدود 150 کیلومتری شمال شرقی یزد واقع شده است. مطالعات خواص‌سنجی و کانی‌شناسی بلوک یک این کانسنگ با روش XRD و مطالعات میکروسکوپی انجام گرفت. درجه آزادی کانی‌ها نیز با استفاده از مطالعات میکروسکوپی و محلول‌های سنگین تعیین شد. برای انجام مطالعات میکروسکوپی سه نمونة پودری، دوازده مقطع نازک و دوازده مقطع صیقلی از نمونه‌های سنگی و فراکسیون‌های تجزیة سرندی تهیه شد. بر اساس مطالعات انجام شده کانی‌های اصلی فلدسپات-آلکالن (اورتوز)، پلاژیوکلاز (آلبیت)، بیوتیت، کلریت، کربنات و کانی‌هایی فرعی اسفن، زیرکن، آپاتیت، اکتینولیت، تریمولیت، پیچ بلند و بتافیت که در حاشیة و یا به صورت ادخال در برخی از کانی‌های اصلی همچون بیوتیت قرار داشتند، شناسائی شدند. همچنین بر اساس مطالعات میکروسکوپی و محلول‌های سنگین درجه آزادی کانی‌های اورتوز، آلبیت و بیوتیت به ترتیب 32، 290 و 190 میکرون و درجه آزادی کانی‌های اورانیوم حدود 110میکرون بدست آمد.

چکیده در این کار تجربی برای بررسی اثر تنش­های مکانیکی وارد بر آلیاژ AZ61 و فلز آلومینیوم روی میزان جذب ذرات ^–β در این دو فلز، نمونه‌هایی با ضخامت‌های مختلف از مواد یاد شده همزمان با تابش ^–β تحت تنش‌های مکانیکی مختلف قرار داده شد. ضمن ارزیابی تشکیل منحنی‌های هم‌تنش در نمونه تحت بارهای مختلف که به وسیله نرم‌افزار ANSYS9 انجام گرفت، میزان جذب پرتوهای تابشی در نمونه‌های تحت تنش نیز با شمارش ذرات عبوری اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل، کاهش در میزان جذب ذرات ^–β و در نتیجه افزایش دامنه نفوذ این ذرات در هر دو نمونه در اثر تنش وارده را نشان می­دهند.

چکیده در این مقاله مراحل تولید گرافیت با خلوص بالا در مجتمع پژوهشی بناب ارائه داده می‌شود. در ابتدا مراحل مختلف تولید گرافیت توضیح و پس از آن تجزیه و تحلیل‌های ساختاری شبکه بلوری گرافیت به کمک پراش اشعه ایکس، چگالی و آنالیز شیمیایی مواد اولیه آن ارائه خواهد شد. چگالی نمونه ساخته شده ³g/cm 1.86  بدست آمده که آن را برای خیلی از کاربردهای حساس صنعتی مناسب می‌نماید. این نمونه دارای بالاترین درجه خلوص می‌باشد که برای اولین بار در ایران به آن دست یافته‌ایم. مراحل تولید و تشخیص ساختاری گرافیت با درجه خلوص بالا توضیح داده خواهد شد.

چکیده در قالب طرح جامع بررسی رادیوآکتیویته محیطی در اکوسیستم شمال البرز، 16 نمونه از انواع مختلف محصول برنج استان گیلان و
4 نمونه برنج وارداتی، نمونه‌برداری شده، پس از آماده‌سازی و عملیات مورد نیاز با استفاده از طیف‌سنجی گاما با آشکارساز ژرمانیوم فراخالص (HPGe) مورد تجزیه قرار گرفتند. بررسی این نمونه‌ها از نظر میزان پرتوزایی نخستین بار در ایران انجام گرفت. در این نمونه‌ها بیشترین میزان پرتوزایی بدست آمده مربوط به رادیونوکلئید پتاسیوم-40 بوده است. مقادیر میانگین اندازه­گیری شدة رادیونوکلئیدهای طبیعی پتاسیوم-40، رادیوم- 226، توریوم-232 و رادیونوکلئید مصنوعی سزیوم-137 به ترتیب برابر با:5.51)Bq.Kg^-1±30.23)، 1.75)10^-2 Bq.Kg^-1±(3.30،
Bq.Kg^-1 1.65)10^-2±(3.78 و (2.65±0.99)10^-2 Bq.Kg^-1 به دست آمد که با مقادیر بدست آمده در کشورهای دیگر قابل مقایسه است.