چکیده تشدیدگر ناپایدار خود پالاینده) (SFUR⁽¹⁾ با بزرگنمایی 3- =M در لیزر رزینه‌ای با دمش به وسیله^ء هماهنگ دوم لیزر نئودیمیوم – یاگ مورد مطالعه قرار گرفت. رنگ به کار رفته رودامین 6G با غلظت mol/lit ^3- 10×5 است. رفتار فضایی تپهای لیزری حاصل از این تشدیدگر با تپهای تشدیدگر صفحه موازی، با طول معادل، مقایسه شد. انرژی‌های خروجی اندازه ‌گیری شده در این دو تشدیدگر به ترتیب μJ 20 و μJ 26 است که قابل‌مقایسه‌اند. اختلاف اساسی این دو تشدیدگر در واگرایی باریکه‌های آنهاست که برای تشدیدگر خودپالاینده 0.77 میلی رادیان و برای تشدیدگر صفحه موازی 1.6 میلی رادیان اندازه گیری شد. کاهش واگرایی، درخشایی بالایی را (که در دو تشدیدگر به ترتیب 1.5 × 10¹و         ¹⁰ 10×2/2 وات بر سانتیمتر مربع بر استرادیان است) به همراه دارد. پهنای تپ در تشدیدگر SFUR برابر 7 نانوثانیه و در تشدیدگر صفحه موازی  17 نانوثانیه اندازه گیری شد. نتایج حاصل نشان می‌دهند که تشدیدگر خودپالاینده قادر است درخشایی را در واگرایی کسری از میلی رادیان در مقایسه با تشدیدگر صفحه موازی دست کم 10 بار افزایش دهد. به منظور توصیف رفتار دینامیکی تشدیدگر SFUR ، محاسبات عددی بر اساس معادلات آهنگ به کار رفت که با نتایج تجربی به دست آمده به خوبی سازگارند.

چکیده منابع تغذیه‌ای که به طور متداول در  لیزرهای پالسی با ساز وکار دمش الکتریکی بکار می‌روند در واقع نوعی دستگاه مولّد پالس هستند. این دستگاهها به علت  کاربردهای وسیعشان به ویژه در لیزرهای پالسی از اهمیت خاصی برخوردارند. در این کار پژوهشی، ویژگیهای یک دستگاه منبع تغذیه پالسی که در لیزرهای بخار فلزی از جمله لیزر بخار مس بکار برده می‌شود مورد بحث قرار گرفته است. طرّاحی مدار، ساخت و اندازه‌گیری پارامترهای بکار رفته نیز ارائه شده‌اند. بیشینه ولتاژ خروجی سیستم kV 10، پهنای پالس تقریباً μs1 و شدت جریان متوسّط mA 340 است. آهنگ تکرار پالس منبع تغذیه تا 29 کیلوهرتز قابل تغییر است.

چکیده ارزیابی اثرهای گاز رادون طبیعی در بروز سرطان ریه، کاربرد رادون در پیش بینی زمین‌لرزه و اکتشاف اورانیوم،  نفت و آبهای زیرزمینی در بسیاری از کشورهای پیشرفته مسائل شناخته شده و مهّمی می‌باشند. امّا به نظر می‌رسد در ایران تاکنون به این مسائل توجّه کافی مبذول نشده است. در این مقاله، با بررسی منابع متعدّد و جدید، نحوه^ء ایجاد رادون در خاک و آب، ارتباط رادون با سرطان ریه وچگونگی کاستن خطر رادون مرور شده‌اند. همچنین،  به جنبه‌های مثبت و کاربردی آن نیز اشاره شده است. با این امید که بتوان سطح دانش موجود در مورد رادون را بالا برد و اهمیت پژوهش در این زمینه را نشان داد.

چکیده در این طرح، دزیمتر شیمیایی اتانول کلروبنزن (ECB) برپایه^ء استاندارد ASTM ساخته شده است. ویژگی‌های این ‌دزیمتر در محدوده^ء دزهای صفر تا 30 کیلوگری مورد بررسی قرار گرفته‌اند. پرتودهی با چشمه کبالت 60  انجام گرفته است. قرائت دز- پاسخ با سه روش عیارسنجی  )تیتراسیون(، اسپکتروفوتومتری و نوسان‌سنجی )اسیلومتری( انجام گرفته و روش نوسان‌سنجی به عنوان بهترین روش انتخاب شده است. عوامل مؤثّر بر دز- پاسخ  از جمله تأثیر میزان دز، دمای پرتودهی، انرژی پرتو وگذشت زمان بررسی شدند. همچنین قابلیت تکرار پاسخ و یکنواختی آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. دزیمتر اتانول کلروبنزن، پایدار و قابل اطمینان است به طوری‌که می‌توان آنرا در دزیمتری روزمره سیستم تابش- فراوری گاما در محدوده دزهای 0/5 تا 30 کیلوگری بکار برد.

چکیده پرورش گیاه به وسیله^ء موتاسیون به منظور ایجاد جهش و تنوّع ژنتیکی در ساختار توارثی گیاهان، چندین سال است که در عرصه بهنژادی بکار می‌رود. در این کار پژوهشی از گیاه برنج رقم “موسی طارم”  به عنوان رقمی با کیفیت خوب ولی پابلند و حسّاس به خوابیدگی استفاده شده است. هدف از اجرای این طرح، تولید لاین‌های “مقاوم به خوابیدگی”  با کیفیت و کمیّت برتر است. بذرهای دستچین رقم انتخابی، پس از تنظیم مقدار رطوبتشان، به وسیله^ء چشمه^ء کبالت- 60  مرکز تحقیقات هسته‌ای با دزهای 100، 200و 300 گری پرتودهی و همراه با بذرهای شاهد (نمونه‌های پرتودهی نشده) بطور جداگانه در خزانه مؤسسه^ء تحقیقات برنج کشور در رشت کاشته شدند. در نسل اوّل ) ₁M (، بذرهای هر گیاه به تفکیک بوته برداشت شد و در نسل دوم ) ₂M (، این بذرها در یک خط (بوته در خط) کاشته شدند. از میان جمعیت گیاهی نسل دوم، تعداد 203 بوته^ء جهش یافته به همراه بوته‌های شاهد با در نظر گرفتن هدفهای اصلاح برگزیده شدند. در پی گزینش‌های مکرر و طیّ نسلهای بعدی (₃M تا ₅M)، بوته‌هایی که از نظر ایستادگی، طول بوته و عاملهای مؤثّر در مقدار محصول نسبت به گیاهان شاهد برتری داشتند با دقت بیشتر برداشت گردیدند. پس از یک رشته آزمایشهای ابتدایی و انتهایی برای مقایسه^ء میزان محصول، 13 لاین جهش یافته از میان آنها برگزیده شد و لاین 3-43 که صفت مقاوم بودن به خوابیدگی و افزایش محصول در آن اصلاح شده بود، به عنوان لاینی نویدبخش برای منطقه^ء گیلان، به وزارت جهاد کشاورزی معرفی شد.

چکیده برای تعیین سطح مقدار مناسب اوره به منظور افزایش کارایی مصرف ازت و میزان تولید محصول در سیستم کود- آبیاری قطره‌ای⁽¹⁾و مقایسه آن با “ روش شیاری “ کود و آب‌دهی سنتی،  آزمایشی به صورت طرح قطعه‌های کاملاً تصادفی در پنج تیمار و چهار تکرار در کرتهای 35 متر مربعی  به اجرا درآمد. تیمارهای N_o، ₁N ، ₂N و ₃N به ترتیب با مقادیر 0 ، 100 ، 150 و 200 میلی گرم ازت در لیتر (بصورت کود اوره) و همراه با آب در سیستم کود- آبیاری قطره‌ای به عمل آمد. در تیمار شیاری (Ns)، از معادل سطح کودی تیمار ₂N به صورت کاشت ردیفی استفاده شد. شش گیاه در وسط هر کرت انتخاب و کود اوره نشاندار شده با ازت – 15 به آنها داده شد. کنترل رطوبت ناحیه^ء ریشه گیاه و برنامه ریزی آبیاری، به وسیله^ء دستگاه نوترون سنج صورت گرفت. نتایج حاصل نشان می‌دهند که با وجود افزایش مقادیر کود در سیستم کود- آبیاری، سهم گیاه در جذب عنصر ازت تقریبا” ثابت می‌ماند و در نتیجه به مقدار اتلاف افزوده می‌شود. بر این اساس، تیمار ₁N با استحصال 54 % ازت از کود، بیشترین کارایی مصرف کود اوره را در شرایط بکار رفته داشته است. تیمارهای ₂N و ₃N به ترتیب مقادیر 39% و 31 %  ازت دریافت کرده‌اند، و سیستم آبیاری شیاری با اتلاف 83 % از ازت کود، کمترین بازدهی را داشته است.

چکیده کانسار چند فلزّی )مس، روی، آهن، نقره، طلای) اسکارن انارگ در پانزده کیلومتری غرب روستای پشت بادام در شمال شرق استان یزد واقع است. این ناحیه به لحاظ تقسیم بندی زمین‏شناسی در منطقه^ء ایران مرکزی و کمربند مس‌دار انارک- سرچشمه- خارستان قرار دارد. تودة خارا مانند )گرانیتوئیدی( انارگ در مرکز این منطقه و در راستای شمالی- جنوبی جای گرفته است. سن مطلق آن که به روشK/Ar تعیین شده است، زمان تزریق این توده را دوره^ء “ائوسن میانی” نشان می‏دهد. ترکیب سنگ‏شناختی این توده^ء خارا مانند، متشکّل از گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمونزونیت و مقادیر کمتر تونالیت و کوارتزدیوریت متعلّق به گرانیتوئیدهای نوع (I) است. در اطراف این توده نفوذی به طور کلی یک نوع اسکارن کلسیک وجود دارد و مهمترین سنگ همبر، بخش مرمر کلسیتی متعلّق به مجموعه^ء کمپلکس پشت بادام است. منطقه^ء اسکارن برونی⁽¹⁾ اغلب ازگارنت، کلینوپیروکسن، آمفیبول، اپیدوت، کلریت، کلسیت، کوارتز، مگنتیت، کالکوپیریت، گالن و اسفالریت تشکیل شده است، که بیشترین دگرگونی رخساره آن به رخساره آغازین پیروکسن- هورنفلس می‌رسد. مجموعه^ء کانی منطقه^ء اسکارن درونی⁽²⁾ متشکل ازگروسولار، آندرادیت، اپیدوت، کلریت، کلسیت، ترمولیت، اکتینولیت است که ضخامت آن از یک تا سه متر متغیّر می‏باشد. کانه‌ها در سه وضع مختلف به نام نابهنجاریهای  A, B ,C تشکیل شده‏اند. بخش اصلی ذخیره اقتصادی در منطقه^ء اسکارن درونیقرار دارد. نوع پرازاد⁽³⁾ موجود به نحوی است که نمی‏تواند تنها به ترکیب سنگ میزبان مرتبط باشد، بلکه متأثر از فرایندهای تکاملی در طی جایگیری توده نفوذی نیز می‌باشد. سیّالهای ناشی از تفریق ماگمایی در طی تبلور تفریقی مذاب آذرین و تأثیر متقابل آن با سنگ همبر، موجب تمرکز مواد معدنی در اسکارن چند فلزی به طریق متاسوماتیک شده است. اسکارن زایی در ناحیه انارگ در سه مرحله^ء آغازین، متاسوماتیسم پسین و گرمابی صورت گرفته وعمده^ء کانه‏زایی متعلّق به مرحله دوم است. دمای تشکیل منطقه‌های پیروکسن اسکارن و گارنت اسکارن، با توجّه به ویژگیهای کانی‏شناسی و مطابقت با نمودارهای تعادل فاز به ترتیب   بین450- 600 و 380- 480 درجه^ء سانتی‌گراد اندازه‌گیری شد. ساز و کار تشکیل این اسکارن‌ نتیجه^ء تأثیر متقابل “همبری – تراوش” محلولهای ماگمایی است. این فرایندها در اثر شکستگیهای توده^ء نفوذی و سنگهای همبر شدّت یافته‌اند. مطالعات کانی شناسی ) تجزیه و تحلیل با X.R.D و مطالعه مقاطع صیقلی( نشان می‌دهند که کانه‏زایی اصلی شامل کالکوپیریت، مگنتیت، گالن و اسفالریت است. عیار مس از 0.35  تا 12 درصد حساب شده است، که کانسار قابل توجّهی را برای معدن‌کاری نشان می‌دهد. این ذخیره به کانسارهای اسکارن چند فلزی )مس، روی، آهن، نقره، طلا( وابستگی دارد که بر طبق شواهد، خاستگاه زمین‌ساختی آن مرتبط با ماگماتیسم ناشی از فرورانش حاشیه قاره‏ای با شیب کم است.

چکیده روش‌ فروشویی‌ تپه‌ای‌⁽¹⁾ سنگ معدن اورانیوم‌دار به سبب داشتن هزینه‌های کمتر و مزایای دیگر مورد توجّه‌ تعدادی‌ از کشورهای‌ جهان‌ قرار گرفته‌ و در بسیاری از موارد جایگزین‌ روش‌ فروشویی‌ متداول‌ شده ‌است‌. برای‌ طرّاحی‌ و برپایی‌ تپه‌هائی‌ از سنگ‌ معدن‌ و اجرای‌ فرایند‌ با شرایط‌ مطلوب،‌ پارامترهای مؤثّری از جمله نوع‌ و غلظت‌ محلول‌ شوینده، قابلیت‌ نفوذ و دبی‌ محلول‌، مدت عملیات فروشویی‌، اندازه^ء‌ سنگ‌ معدن‌، نسبت‌ محلول‌ به‌ جامد (L/S) در فرایند مورد نیازند. این‌ پارامترها ابتدا در مقیاس‌کوچکتر، طیّ‌ آزمایشهایی‌ با‌ عنوان‌ فروشویی ستونی‌ بدست‌ آمده‌اند. در این‌ طرح،‌ سه‌ نوع‌ نمونه‌ (از هر یک دو ستون ) برای‌ انجام‌ آزمایش‌ فروشویی‌ ستونی‌ در نظر گرفته‌ شده است: 1- مخلوطی‌ از توده^ء‌ معدنی‌ اصلی‌ در کانسار 2 2- نمونه‌های‌ معرّف‌ از کانسارهای‌ 1 و 2 در طی‌ پیشرفت‌ عملیات‌ اکتشافی‌ 3- نمونه‌ سطحی‌ کانسار 1 که‌ به روش‌ “ تابش‌سنجی دسته‌بندی”⁽²⁾ با عیارهای  آستانه‌ای‌ 100 و ppm300 تغلیظ‌ شده‌ بود. در این‌ آزمایشها پارامترهای‌ زمان‌، مقدار اسید (l/t)L/S , (Kg/t)، مقدار اکسیدان‌ EMF, PH,( Kg/t)  بررسی‌ شدند. نتیجه^ء‌ آزمایشها‌ قابلیت‌ نفوذ خوب‌ همه^ء نمونه‌ها را نشان‌ می‌دهد. مقایسه^ء‌ سه‌ نمونه‌ متفاوت‌ از کانسار 2 مشخّص‌ نمود که‌ اورانیوم‌ هر سه‌ نمونه‌ به سهولت،‌ و با شرایط‌ مطلوب،‌ کاملا" قابل‌ بازیابی‌ است‌، به طوریکه‌ بازده‌ استحصال‌ اورانیوم‌ در مدّت کمتر ازسه‌ هفته،‌ بیش‌ از 90% و مصرف‌ اسید برای هر تن‌ نمونه 55 کیلوگرم‌ می‌باشد (در مقایسه‌ با مقدار 100کیلوگرم‌ اسید مورد نیاز در روش‌ متداول) و‌ در صورت‌ ادامه‌ عملیّات،‌ به 98% هم می‌رسد. نمونه‌ معرّف‌ کانسار 1 نیز به آسانی فروشویی شده‌ است امّا نتایج‌ حاصل مصرف‌ مقدار بیشتری‌ اسید (مشابه‌آزمایشهای فروشویی‌ متداول‌‌) نشان داده‌اند‌. بازدهی استحصال اورانیوم از نمونه^ء‌ سطحی‌ کانسار 1 که‌ با روش‌ تابش‌سنجی تغلیظ‌ شده‌ بود، بیشتر از 80% بدست‌ آمد.